آیه ۱۱ سوره حشر
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | حشر | ||||
| تعداد آیات سوره | ۲۴ | ||||
| شماره آیه | ۱۱ | ||||
| شماره جزء | ۲۸ | ||||
| شماره حزب | ۱۱۰ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۱ سوره حشر یازدهمین آیه از پنجاه و نهمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. در این آیه به برخی از اوصاف منافقان اشاره شده که این گروه ظاهراً در میان مسلمانان بودند؛ اما با کافران اهل کتاب در ارتباط بودند و با آنها علیه اسلام و پیامبر همکاری می‌کردند.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ نَافَقُوا يَقُولُونَ لِإِخْوَانِهِمُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ لَئِنْ أُخْرِجْتُمْ لَنَخْرُجَنَّ مَعَكُمْ وَلَا نُطِيعُ فِيكُمْ أَحَدًا أَبَدًا وَإِنْ قُوتِلْتُمْ لَنَنْصُرَنَّكُمْ وَاللَّهُ يَشْهَدُ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«آیا به منافقفان ننگریسته‌ای که به برادران کافر خود از اهل کتاب می‌گویند: هرگاه شما را بیرون کنند ما هم با شما بیرون خواهیم آمد و در حقّ شما هرگز از کسی فرمان نمی‌بریم، و اگر با شما جنگ و پیکار شود قطعاً شما را یاری می‌رسانیم و خداوند گواهی می‌دهد که آنان دروغگو هستند»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«آیا ننگریسته‌ای کسانی را که نفاق ورزیدند به دوستانشان از اهل کتاب که کفرورزیدند، گفتند اگر شما رانده شوید، ما نیز همراه شما بیرون می‌آییم، و به زیان شما هرگز از امر هیچ کس اطاعت نخواهیم کرد، و اگر با شما کارزار شود، حتما شما را یاری خواهیم کرد، خداوند شاهد است که آنان دروغگو هستند»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که قرآن در این آیه گفته‌هایی که منافقان به اهل کتاب می‌گفتند را آورده و در آخر آنها را به دلیل آنکه برخلاف ادعایشان عمل کردند؛ دروغگو خوانده است. به گزارش مکارم، در جریان ماجرای «بنی نضیر» منافقان به اهل کتاب می‌گفتند: «اگر شما را از سرزمین‌تان اخراج کنند؛ ما هم با شما خواهیم بود. سخن هیچ‌کس را دربارهٔ شما اطاعت نخواهیم کرد و اگر هم با مسلمانان بجنگید؛ شما را یاری می‌کنیم.» اما هنگامیکه «بنی نضیر» در محاصره قرار گرفتند و مجبور شدند که برای حفظ جان‌شان از مدینه بیرون روند و به مناطق دیگری کوچ کنند؛ منافقان به هیچ‌یک از سخنان خود عمل نکردند و حمایتی از آنان نکردند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره حشر، پنجاه و نهمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، صد و یکمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره بینه و پیش از سوره نور نازل شد. این سوره را مدنی دانسته‌اند. در سوره حشر، یک آیه ناسخ گزارش کرده‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۹: ۵۰۹.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۳۶۳.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۴۷.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۴۷.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۳: ۵۲۶–۵۲۹.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره حشر»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۸۷۳.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
