آیه ۲۳ سوره حشر
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | حشر | ||||
| تعداد آیات سوره | ۲۴ | ||||
| شماره آیه | ۲۳ | ||||
| شماره جزء | ۲۸ | ||||
| شماره حزب | ۱۱۰ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۲۳ سوره حشر بیست و سومین آیه از پنجاه و نهمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. در این آیه برای تأکید بر مسئله توحید، از هشت صفت الله نام برده شده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
هُوَ اللَّهُ الَّذِي لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ الْمَلِكُ الْقُدُّوسُ السَّلَامُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَيْمِنُ الْعَزِيزُ الْجَبَّارُ الْمُتَكَبِّرُ ۚ سُبْحَانَ اللَّهِ عَمَّا يُشْرِكُونَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«اوست خدایی که هیچ معبود به حقّی جز او نیست، او فرمانروا، منزّه و بی‌عیب و نقص، امان‌دهنده و امنیّت بخشنده، محافظ و مراقب، قدرتمند و چیره، بزرگوار و شکوهمند و والا مقام و فرازمند است پاک است خداوند از آنچه شرک می‌آورند»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«اوست خداوندی که خدایی جز او نیست، فرمانروای قدوس سلام مؤمن مهیمن پیروزمند جبار صاحب کبریاست، پاک و برتر است خداوند از آنچه برای او شریک می‌انگارند»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند در ابتدای آیه بار دیگر بر یکتایی الله تأکید شده و سپس او با هشت صفت معرفی می‌شود. ۱) «المَلِک» به معنی حاکم و مالک (او مالک اصلی و حقیقی است.) ۲) «القدّوس» به این معنا که او منزه و از هر عیب و نقصی مبراست. ۳) «السلام» یعنی همه از جانب او در سلامتند و بر کسی ظلم نمی‌کند. ۴) «المؤمن» مایه امنیت دوستانش است و ایمان را به دیگران می‌بخشد. ۵) «المهیمن» یعنی او مراقب و نگاه‌دارنده همه چیز است. ۶) «العزیز» به این معنی که او موجودی مقتدر و شکست‌ناپذیر است. ۷) «الجبّار» او به اصلاح هر امری می‌پردازد. (برخی نیز آن را از ماده «جبر» به معنی قهر و غلبه گفته‌اند.) ۸) «المتکبّر» به این معنی که او شایسته بزرگی است و چیزی برتر و بالاتر از او وجود ندارد. قرآن در پایان آیه نیز خداوند را منزه از هر آنچه که با او شریک قرار دهند، دانسته است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره حشر، پنجاه و نهمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، صد و یکمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره بینه و پیش از سوره نور نازل شد. این سوره را مدنی دانسته‌اند. در سوره حشر، یک آیه ناسخ گزارش کرده‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۹: ۵۱۲.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۳۷۱.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۴۸.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۴۸.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۳: ۵۵۲–۵۵۵.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره حشر»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۸۷۳.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
