آیه ۱۹ سوره حشر
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | حشر | ||||
| تعداد آیات سوره | ۲۴ | ||||
| شماره آیه | ۱۹ | ||||
| شماره جزء | ۲۸ | ||||
| شماره حزب | ۱۱۰ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۹ سوره حشر نوزدهمین آیه از پنجاه و نهمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. موضوع این آیه، اهمیت یاد خداست که در آیه تأکید می‌شود بر اثر فراموش کردن خداوند، انسان دچار خود فراموشی می‌گردد.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
وَلَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ نَسُوا اللَّهَ فَأَنْسَاهُمْ أَنْفُسَهُمْ ۚ أُولَٰئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و مانند کسانی نباشید که خدا را از یاد بردند در نتیجه (خداوند نیز) خودشان را از یاد خودشان برد اینان که بدکارند»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و همانند کسانی که خداوند را فراموش کردند، مباشید که خداوند هم [تیمار] خودشان را از یادشان برد، اینانند که نافرمانند»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند به دنبال آیات قبل، در اینجا به مؤمنان هشدار داده می‌شود: «مانند کسانی نباشند که به خاطر فراموشی یاد خداوند، خودشان را هم از یاد بردند.» به گزارش مکارم، سرچشمه خود فراموشی از یاد بردن خداوند در زندگی است؛ زیرا فراموشی خداوند موجب می‌شود انسان غرق شهوات و دنیا پرستی شود و در نتیجه با فراموشی هدف خلقتش، برای قیامت خود نیز ذخیره و عملی نداشته باشد. همچنین با فراموشی خدا، انسان صفات بی‌نهایت او را از یاد می‌برد و خود را مستقل و بی‌نیاز از او می‌بیند، گرفتار طغیان و سرکشی شده و در دریای عمیق گناهان مختلف غرق می‌شود. به گفته مکارم، شبیه این مضمون در آیه ۶۷ سوره توبه و دربارهٔ منافقان ذکر گردیده است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره حشر، پنجاه و نهمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، صد و یکمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره بینه و پیش از سوره نور نازل شد. این سوره را مدنی دانسته‌اند. در سوره حشر، یک آیه ناسخ گزارش کرده‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۹: ۵۱۱.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۳۷۱.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۴۸.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۴۸.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۳: ۵۴۰–۵۴۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره حشر»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۸۷۳.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
