تفسیر طنطاوی

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو

تفسیر طنطاوی اثر طنطاوی جوهری، از آثار تفسیری قرن سیزدهم و چهاردهم هجری است که با رویکردی علمی نگاشته شده است. نام اصلی کتاب الجواهر فی تفسیر القرآن الکریم است؛ اما اغلب به نام «تفسیر طنطاوی» شهرت دارد. این تفسیر به عنوان تنها تفسیر کامل قرآن با گرایش به علوم تجربی شناخته می‌شود که مؤلف در آن به طور گسترده به علوم تجربی و یافته‌های علمی روز استناد می‌کند. طنطاوی در این تفسیر، آیات را بر اساس موضوع، دسته‌بندی و هر سوره را با توجه به مضمون آن تفسیر می‌نماید. او به پیوستگی سوره‌ها و دسته‌های آیات توجه ویژه‌ای دارد و مضامین اصلی هر سوره را قبل از تفسیر آیات بررسی می‌کند. همچنین، تفسیر لفظی آیات را با استفاده از احادیث پیامبر اسلام و روایات صحابه ارائه می‌دهد و در کنار آن، به مباحث کلامی و فقهی نیز می‌پردازد. طنطاوی با وجود اشعری بودن، در مسائل کلامی، نگاه متفاوتی به سؤالات و مباحث کلامی داشته؛ در عین حال به جزئیات بحث‌های فرقه‌ای نپرداخته است. او در تفسیرش به اختلافات فقهی میان مذاهب اهل سنت اشاره دارد؛ اما دیدگاه فقهی شیعه را در کار خود مطرح نمی‌کند. یکی از نکات بارز تفسیر طنطاوی، تأکید فراوان او بر علم و رابطه آن با قرآن است. او معتقد است که قرآن در بیش از ۷۵۰ آیه به علم اشاره دارد و از این‌رو، طنطاوی از نظرات و آرای اندیشمندان مسلمان و غیرمسلمان، دانشمندان و فیلسوفان و حتی کتاب‌های مقدس دیگر ادیان نیز بهره برده است. تفسیر الجواهر برای نخستین بار در سال ۱۳۴۱ هجری شمسی در مصر منتشر شده و پس از آن نیز چندین بار تجدید چاپ شده است.[۱][۲]

پانویس

ارجاعات

منابع

  • نفیسی، شادی (۱۳۹۶). «تفسیر طنطاوی». دانشنامه جهان اسلام. تهران: بنیاد دایرة المعارف اسلامی.
  • معرفت، محمدهادی (۱۳۷۹). تفسیر و مفسران. قم: مؤسسه فرهنگی التمهید.