آیه ۴ سوره حشر
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | حشر | ||||
| تعداد آیات سوره | ۲۴ | ||||
| شماره آیه | ۴ | ||||
| شماره جزء | ۲۸ | ||||
| شماره حزب | ۱۰۹ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۴ سوره حشر چهارمین آیه از پنجاه و نهمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. در آیه مورد بحث، دشمنی با خدا و رسولش به عنوان علت عذاب و آوارگی «بنی نضیر» از وطن‌شان عنوان شده و این آیه هشداری است به همه کسانیکه با اعمالی مشابه، قصد دشمنی با خدا و پیامبر اسلام و کارشکنی در دعوت او را دارند.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ شَاقُّوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ ۖ وَمَنْ يُشَاقِّ اللَّهَ فَإِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«این بدان خاطر است که آنان با خدا و پیغمبرش دشمنی ورزیده‌اند و هرکس که با خداوند دشمنی ورزد (بداند که) خداوند سخت کیفر است»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«این از آن است که با [امر] خداوند و پیامبرش مخالفت کردند، و هر کس با امر خداوند مخالفت کند، بی‌گمان خداوند سخت کیفر است»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که قرآن برای هشدار به کسانیکه راه و روش یهود «بنی نضیر» را در پیش بگیرند؛ در اینجا چنین می‌گوید: «هر کس با خدا و پیامبرش به دشمنی برخیزد؛ خداوند او را هم در دنیا و هم در آخرت مجازات می‌کند و او سخت کیفر است.» به گفته مکارم، مضمون همین آیه در آیه ۱۳ سوره انفال آمده است. به گزارش وی، در آخر آیه خداوند با صفت «شدید العقاب» توصیف شده که این مطلب منافاتی با «ارحم الراحمین» بودن خدا ندارد. چراکه خداوند در جایی که محل عفو و رحمت است می‌بخشد و آنجایی که جای عذاب و کیفر است؛ سخت کیفر و «اشد المعاقبین» هست.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره حشر، پنجاه و نهمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، صد و یکمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره بینه و پیش از سوره نور نازل شد. این سوره را مدنی دانسته‌اند. در سوره حشر، یک آیه ناسخ گزارش کرده‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۹: ۵۰۴.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۳۴۵.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۴۶.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۴۶.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۳: ۴۹۴.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره حشر»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۸۷۳.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
