آیه ۸ سوره حشر
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | حشر | ||||
| تعداد آیات سوره | ۲۴ | ||||
| شماره آیه | ۸ | ||||
| شماره جزء | ۲۸ | ||||
| شماره حزب | ۱۰۹ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۸ سوره حشر هشتمین آیه از پنجاه و نهمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. در ادامه بحث موارد مصرف «فیء»، در این آیه به یکی از مصادیق در راه ماندگان اشاره شده که در زمان پیامبر اسلام مهاجرینی بودند که به خاطر مهاجرت به مدینه تهیدست شده بودند؛ اما در شهر خودشان مسکین و فقیر نبودند.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
لِلْفُقَرَاءِ الْمُهَاجِرِينَ الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيَارِهِمْ وَأَمْوَالِهِمْ يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا وَيَنْصُرُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ ۚ أُولَٰئِكَ هُمُ الصَّادِقُونَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«(همچنین غنائم) از آن فقرای مهاجرینی است که از خانه‌هایشان و اموالشان رانده شده‌اند از خداوند فضل و خشنودی می‌جویند و خدا و پیغمبرش را یاری می‌دهند اینانند که راستگویند»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«برای بینوایان از مهاجران است که از خانه و کاشانه‌هایشان و ملک و مالهایشان رانده شده‌اند، و در طلب بخشش و خشنودی خداوندند و [دین] خداوند و پیامبر او را یاری می‌دهند، اینانند که راستگویانند»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که در متن آیه به گروهی از مهاجرین اشاره شده که از خانه و شهر خویش رانده شده بودند؛ درحالیکه آنان در طلب رضا و فضل خدا بودند و از یاری کنندگان پیامبر و راست‌گویان به‌شمار می‌آمدند. به گفته مکارم، این توصیفاتی که در آیه برای آنها بیان شده، نشان‌دهنده آن است که هجرت آنان برای جلب رضا و خوشنودی خدا بوده است، نه به خاطر دنیا و هوای نفس. همچنین آنها به دلیل یاری پیامبر و جهاد در راه خدا اهل ادعا و سخن نیستند؛ بلکه با عمل‌شان ایمان خود را ثابت کرده‌اند؛ لذا در آخر آیه، آنان از راست‌گویان معرفی شده‌اند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره حشر، پنجاه و نهمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، صد و یکمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره بینه و پیش از سوره نور نازل شد. این سوره را مدنی دانسته‌اند. در سوره حشر، یک آیه ناسخ گزارش کرده‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۹: ۵۰۷.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۳۴۵.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۴۶.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۴۶.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۳: ۵۱۴–۵۱۶.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره حشر»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۸۷۳.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
