سلمان فارسی: تفاوت میان نسخه‌ها

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جزبدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۸: خط ۲۸:
| دین                = [[اسلام]]
| دین                = [[اسلام]]
}}
}}
'''سلمان فارسی''' از اصحاب [[محمد بن عبدالله|محمد]] و [[ایرانی]] تبار بود. او یکی از یاران خاص [[علی بن ابی‌طالب]] و اولین مسلمان ایرانی به‌شمار می‌آید. نامش قبل از [[اسلام]] روزبه بود که پس از مسلمان شدن، پیامبر اسلام او را سلمان نامید و کنیه‌اش ابوعبدالله شد. در تاريخ و محل تولد سلمان اختلافاتی وجود دارد. منابع اسلامی سال تولد او را بین سال‌های ۵۳۱ تا ۵۷۰ ميلادى نوشته‌اند. مشهور و معتبرترین نقل درباره زادگاهش منطقه جی در اصفهان می‌باشد. سلمان پس از اسلام آوردن نزديک‌ترين یاران پيامبر بود که در جنگ‌های صدر اسلام همراه با پیامبر شرکت می‌کرد. از مهم‌ترین وقایع زندگی او پشنهاد کندن خندق اطراف [[مدینه]] در [[جنگ احزاب]] (خندق) بوده است. او در زمان [[خلیفه دوم]] فرماندار مدائن (تیسفون) شد و در زمان خلافت [[عثمان]] در همانجا درگذشت.  
'''سلمان فارسی''' از اصحاب [[محمد بن عبدالله|محمد]] و [[ایرانی]] تبار بود. او که یکی از یاران خاص [[علی بن ابی‌طالب]] و اولین مسلمان ایرانی به‌شمار می‌آید؛ نامش قبل از [[اسلام]] روزبه بود. پس از مسلمان شدنش، پیامبر اسلام او را سلمان نامید و کنیه‌اش ابوعبدالله شد. در تاريخ و محل تولد سلمان اختلافاتی وجود دارد. منابع اسلامی سال تولد او را بین سال‌های ۵۳۱ تا ۵۷۰ ميلادى نوشته‌اند. مشهور و معتبرترین نقل درباره زادگاهش منطقه جی در اصفهان می‌باشد. سلمان پس از اسلام آوردن از نزديک‌ترين یاران محمد بود که در جنگ‌های صدر اسلام همراه با پیامبر شرکت می‌کرد. از مهم‌ترین وقایع زندگی او پیشنهاد کندن خندق اطراف [[مدینه]] در [[جنگ احزاب]] (خندق) بوده است. او در زمان [[خلیفه دوم]] فرماندار مدائن (تیسفون) شد و در زمان خلافت [[عثمان]] در همانجا درگذشت.  
==نام و نسب==
==نام و نسب==
درباره نام اصلی او چهار نام مابه، ماهويه، روزبه و فيروزان در کتاب‌های مختلف ثبت شده است. پدرش از دهقانان و بزرگ زادگان ايرانى بود که به نام‌های بوذخشان یا بدخشان از او یاد کرده‌اند. برخی از منابع سلسه نسب سلمان را به شخصيت‌هاى ايران باستان رسانده‌اند. در میان مسلمانان خصوصا [[شیعه|شیعیان]] به سلمان محمدی شهرت یافته است.<ref>{{پک|عمادی حائری|۱۳۹۶|ک=دانشنامه جهان اسلام|ف=سلمان فارسی}}</ref>   
درباره نام اصلی او چهار نام مابه، ماهويه، روزبه و فيروزان در کتاب‌های مختلف ثبت شده است. پدرش از دهقانان و بزرگ زادگان ايرانى بود که به نام‌های بوذخشان یا بدخشان از او یاد کرده‌اند. برخی از منابع سلسه نسب سلمان را به شخصيت‌هاى ايران باستان رسانده‌اند. در میان مسلمانان خصوصا [[شیعه|شیعیان]] به سلمان محمدی شهرت یافته است.<ref>{{پک|عمادی حائری|۱۳۹۶|ک=دانشنامه جهان اسلام|ف=سلمان فارسی}}</ref>   
==زادگاه و دوران زندگی پیش از اسلام ==
==زادگاه و دوران زندگی پیش از اسلام ==
در تاريخ و محل تولد سلمان اختلافاتی وجود دارد. منابع اسلامی سال تولد او را بین سال‌های ۵۳۱ تا ۵۷۰ ميلادى نوشته‌اند. ابن هشام، ابن سعد، احمد بن حنبل و ابونعیم اصفهانی محل تولد او را جیِ اصفهان گفته‌اند. شهرهای رامهرمز، كورسابور یا شهرشاپور در استان فارس و شیراز از مناطق گزارش شده منابع درباره محل تولد سلمان است.<ref>{{پک|1=عمادی حائری|2=۱۳۹۶|ک=دانشنامه جهان اسلام|ف=سلمان فارسی}}</ref> سلمان در ابتدای زندگی به خاطر شرایط محیط زندگیش به آیین زرتشت گرایش داشت. چون در دوران جوانی به مسیحیت متمایل شد، مدتی را در زندان خانه پدری گذراند. سپس برای آشنایی بیشتر با [[مسیحیت]] به شام سفر کرد. در آنجا در مصاحبت با یکی از اسقفان مسیحی و شنیدن اوصاف و نشانه های پیامبر اسلام، در جستجوی او برآمد. سلمان برای دیدار با محمد راهی سرزمین حجاز شد. اما با پیشامد کردن حوادثی، برای بردگی، به مردی یهودی از اهالی مدینه فروخته و در نخلستانی به کار مشغول شد. سرانجام در این شهر با پیامبر اسلام ملاقات کرد و با دیدن نشانه‌های نبوت به پیامبری او ایمان آورد و مسلمان شد. ابونعیم اصفهانی مکان این دیدار را شهر [[مکه]] گزارش کرده است.<ref>{{پک|عمادی حائری|۱۳۹۶|ک=دانشنامه جهان اسلام|ف=سلمان فارسی}}</ref>  
در تاريخ و محل تولد سلمان اختلافاتی وجود دارد. منابع اسلامی سال تولد او را بین سال‌های ۵۳۱ تا ۵۷۰ ميلادى نوشته‌اند. ابن هشام، ابن سعد، احمد بن حنبل و ابونعیم اصفهانی محل تولد او را جیِ اصفهان گفته‌اند. شهرهای رامهرمز، كورسابور یا شهرشاپور در استان فارس و شیراز از مناطق گزارش شده منابع درباره محل تولد سلمان است.<ref>{{پک|1=عمادی حائری|2=۱۳۹۶|ک=دانشنامه جهان اسلام|ف=سلمان فارسی}}</ref> سلمان در ابتدای زندگی به خاطر شرایط محیط زندگیش به آیین زرتشت گرایش داشت. چون در دوران جوانی به مسیحیت متمایل شد، مدتی را در زندان خانه پدری گذراند. سپس برای آشنایی بیشتر با [[مسیحیت]] به شام سفر کرد. در آنجا در مصاحبت با یکی از اسقفان مسیحی و شنیدن اوصاف و نشانه‌های پیامبر اسلام، در جستجوی او برآمد. سلمان برای دیدار با محمد راهی سرزمین حجاز شد. اما با پیشامد کردن حوادثی، برای بردگی، به مردی یهودی از اهالی مدینه فروخته و در نخلستانی به کار مشغول شد. سرانجام در این شهر با پیامبر اسلام ملاقات کرد و با دیدن نشانه‌های نبوت به پیامبری او ایمان آورد و مسلمان شد. ابونعیم اصفهانی مکان این دیدار را شهر [[مکه]] گزارش کرده است.<ref>{{پک|عمادی حائری|۱۳۹۶|ک=دانشنامه جهان اسلام|ف=سلمان فارسی}}</ref>  


== دوران زندگی پس از اسلام ==
== دوران زندگی پس از اسلام ==
بنابه گزارش‌های اکثر منابع، سلمان در سال اول [[هجرت]] و پیش از [[غزوه بدر]] مسلمان شده اما در دو غزوه بدر و [[غزوه احد|احد]] به دلیل بردگی حضور نداشته است. طبق نقل طبری، احمد بن حنبل و خطیب بغدادی زمان اسلام آوردن و آزادی سلمان کمی قبل از جنگ خندق و بعد از غزوه احد بوده است. در جنگ احزاب به پیامبر پیشنهاد می‌دهد که به روش ایرانیان خندقی به دور مدینه کنده شود تا به این وسیله از هجوم مشرکان به شهر جلوگیری کنند. با پذیرش این پبشنهاد و حفر خندق، مشرکان در این جنگ شکست می‌خورند. از دیگر اتفاقات مهم زندگی او اینکه پیامبر میان او و ابودرداء پیمان اخوت بسته ولی بنابه گزارش ابن سعد، این عقد اخوت بین او و حذیفه بن یمان بوده است.<ref>{{پک|عمادی حائری|۱۳۹۶|ک=دانشنامه جهان اسلام|ف=سلمان فارسی}}</ref>
بنابه گزارش‌های اکثر منابع، سلمان در سال اول [[هجرت]] و پیش از [[غزوه بدر]] مسلمان شده اما در دو غزوه بدر و [[غزوه احد|احد]] به دلیل بردگی حضور نداشته است. طبق نقل طبری، احمد بن حنبل و خطیب بغدادی زمان اسلام آوردن و آزادی سلمان کمی قبل از جنگ خندق و بعد از غزوه احد بوده است. او در جنگ احزاب به پیامبر پیشنهاد می‌دهد که به روش ایرانیان خندقی به دور مدینه کنده شود تا به این وسیله از هجوم مشرکان به شهر جلوگیری کنند. با پذیرش این پیشنهاد و حفر خندق، مشرکان در این جنگ شکست می‌خورند. از دیگر اتفاقات مهم زندگی او اینکه پیامبر میان او و ابودرداء پیمان اخوت بسته‌است ولی بنابه گزارش ابن سعد، این عقد اخوت بین او و حذیفه بن یمان بوده است.<ref>{{پک|عمادی حائری|۱۳۹۶|ک=دانشنامه جهان اسلام|ف=سلمان فارسی}}</ref>


بعد از وفات پیامبر اسلام در کنار سه صحابی دیگر ([[ابوذر]]، [[مقداد]] و [[عمار بن یاسر]]) از حامیان علی بن ابی‌طالب گردید و به همین جهت نخستین نفر از [[ارکان اربعه]] در نزد [[شیعه]] است. او از معدود کسانی است که در مراسم مخفیانه دفن [[فاطمه زهرا|فاطمه]] دختر پیامبر اسلام حضور داشته است. از او روایاتی در فضائل علی، لزوم دوست داشتن او و سبقت علی در اسلام آوردن نقل شده است. همچنین در کتاب [[سلیم بن قیس هلالی]] موارد متعددی از دفاع‌ همه جانبه سلمان از [[تشیع]] گزارش شده است.<ref>{{پک|عمادی حائری|۱۳۹۶|ک=دانشنامه جهان اسلام|ف=سلمان فارسی}}</ref>
بعد از وفات پیامبر اسلام در کنار سه صحابی دیگر ([[ابوذر]]، [[مقداد]] و [[عمار بن یاسر]]) از حامیان علی بن ابی‌طالب گردید و به همین جهت نخستین نفر از [[ارکان اربعه]] در نزد [[شیعه]] است. او از معدود کسانی است که در مراسم مخفیانه دفن [[فاطمه زهرا|فاطمه]] دختر پیامبر اسلام حضور داشته است. از او روایاتی در فضائل علی، لزوم دوست داشتن او و سبقت علی در اسلام آوردن نقل شده است. همچنین در کتاب [[سلیم بن قیس هلالی]] موارد متعددی از دفاع‌ همه جانبه سلمان از [[تشیع]] گزارش شده است.<ref>{{پک|عمادی حائری|۱۳۹۶|ک=دانشنامه جهان اسلام|ف=سلمان فارسی}}</ref>

نسخهٔ ‏۲۹ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۱۳

سلمانِ فارسی
متولد۵۶۸ میلادی
امپراتوری ساسانی
وفات۶۵۳ میلادی (۳۲ هجری)
مدائن؛ مدفن: سلمان پاک
محل زندگیاصفهان، رامهرمز، مدینه، مدائن
نژادایرانی
شناخته‌شده برایپیشنهاد حفر خندق در جنگ احزاب
کارهای برجستهنخستین امیر تیسفون پس از فتح آن
عنوانمُحمّدی
دیناسلام

سلمان فارسی از اصحاب محمد و ایرانی تبار بود. او که یکی از یاران خاص علی بن ابی‌طالب و اولین مسلمان ایرانی به‌شمار می‌آید؛ نامش قبل از اسلام روزبه بود. پس از مسلمان شدنش، پیامبر اسلام او را سلمان نامید و کنیه‌اش ابوعبدالله شد. در تاريخ و محل تولد سلمان اختلافاتی وجود دارد. منابع اسلامی سال تولد او را بین سال‌های ۵۳۱ تا ۵۷۰ ميلادى نوشته‌اند. مشهور و معتبرترین نقل درباره زادگاهش منطقه جی در اصفهان می‌باشد. سلمان پس از اسلام آوردن از نزديک‌ترين یاران محمد بود که در جنگ‌های صدر اسلام همراه با پیامبر شرکت می‌کرد. از مهم‌ترین وقایع زندگی او پیشنهاد کندن خندق اطراف مدینه در جنگ احزاب (خندق) بوده است. او در زمان خلیفه دوم فرماندار مدائن (تیسفون) شد و در زمان خلافت عثمان در همانجا درگذشت.

نام و نسب

درباره نام اصلی او چهار نام مابه، ماهويه، روزبه و فيروزان در کتاب‌های مختلف ثبت شده است. پدرش از دهقانان و بزرگ زادگان ايرانى بود که به نام‌های بوذخشان یا بدخشان از او یاد کرده‌اند. برخی از منابع سلسه نسب سلمان را به شخصيت‌هاى ايران باستان رسانده‌اند. در میان مسلمانان خصوصا شیعیان به سلمان محمدی شهرت یافته است.[۱]

زادگاه و دوران زندگی پیش از اسلام

در تاريخ و محل تولد سلمان اختلافاتی وجود دارد. منابع اسلامی سال تولد او را بین سال‌های ۵۳۱ تا ۵۷۰ ميلادى نوشته‌اند. ابن هشام، ابن سعد، احمد بن حنبل و ابونعیم اصفهانی محل تولد او را جیِ اصفهان گفته‌اند. شهرهای رامهرمز، كورسابور یا شهرشاپور در استان فارس و شیراز از مناطق گزارش شده منابع درباره محل تولد سلمان است.[۲] سلمان در ابتدای زندگی به خاطر شرایط محیط زندگیش به آیین زرتشت گرایش داشت. چون در دوران جوانی به مسیحیت متمایل شد، مدتی را در زندان خانه پدری گذراند. سپس برای آشنایی بیشتر با مسیحیت به شام سفر کرد. در آنجا در مصاحبت با یکی از اسقفان مسیحی و شنیدن اوصاف و نشانه‌های پیامبر اسلام، در جستجوی او برآمد. سلمان برای دیدار با محمد راهی سرزمین حجاز شد. اما با پیشامد کردن حوادثی، برای بردگی، به مردی یهودی از اهالی مدینه فروخته و در نخلستانی به کار مشغول شد. سرانجام در این شهر با پیامبر اسلام ملاقات کرد و با دیدن نشانه‌های نبوت به پیامبری او ایمان آورد و مسلمان شد. ابونعیم اصفهانی مکان این دیدار را شهر مکه گزارش کرده است.[۳]

دوران زندگی پس از اسلام

بنابه گزارش‌های اکثر منابع، سلمان در سال اول هجرت و پیش از غزوه بدر مسلمان شده اما در دو غزوه بدر و احد به دلیل بردگی حضور نداشته است. طبق نقل طبری، احمد بن حنبل و خطیب بغدادی زمان اسلام آوردن و آزادی سلمان کمی قبل از جنگ خندق و بعد از غزوه احد بوده است. او در جنگ احزاب به پیامبر پیشنهاد می‌دهد که به روش ایرانیان خندقی به دور مدینه کنده شود تا به این وسیله از هجوم مشرکان به شهر جلوگیری کنند. با پذیرش این پیشنهاد و حفر خندق، مشرکان در این جنگ شکست می‌خورند. از دیگر اتفاقات مهم زندگی او اینکه پیامبر میان او و ابودرداء پیمان اخوت بسته‌است ولی بنابه گزارش ابن سعد، این عقد اخوت بین او و حذیفه بن یمان بوده است.[۴]

بعد از وفات پیامبر اسلام در کنار سه صحابی دیگر (ابوذر، مقداد و عمار بن یاسر) از حامیان علی بن ابی‌طالب گردید و به همین جهت نخستین نفر از ارکان اربعه در نزد شیعه است. او از معدود کسانی است که در مراسم مخفیانه دفن فاطمه دختر پیامبر اسلام حضور داشته است. از او روایاتی در فضائل علی، لزوم دوست داشتن او و سبقت علی در اسلام آوردن نقل شده است. همچنین در کتاب سلیم بن قیس هلالی موارد متعددی از دفاع‌ همه جانبه سلمان از تشیع گزارش شده است.[۵]

با این حال، سلمان پس از فتح ایران توسط مسلمانان در زمان خلیفه دوم فرماندار مدائن شد و در دوران خلافت عثمان نیز در مدائن از دنیا رفت. سال وفات او را سال ۳۳ هجری نقل کرده‌اند. به گزارش خطیب بغدادی و ابن عساکر وفات سلمان در زمان خلافت علی و به سال ۳۶ هجری بوده است. سن او را بنابه دقیق‌ترین منابع، بین ۸۳ تا ۱۳۳ سال گفته‌اند. مدفن او در مدائن (در عراق کنونی) و در نزدیکی ایوان کسری، کمی بعد از روستای حذیفه (حدیثه) قرار دارد و از زیارتگاه‌های شیعیان است.[۶]

پانویس

منابع

  • عمادی حائری، سید محمد (۱۳۹۶). «سلمان فارسی». دانشنامه جهان اسلام. تهران: بنیاد دایرة المعارف اسلامی.