آیه ۱۶۴ سوره آل‌عمران
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | آل‌عمران | ||||
| تعداد آیات سوره | ۲۰۰ | ||||
| شماره آیه | ۱۶۴ | ||||
| شماره جزء | ۴ | ||||
| شماره حزب | ۱۴ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۶۴ سوره آل‌عمران صد و شصت و چهارمین آیه از سومین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. در آیه مورد بحث به وجود پیامبر اسلام و بعثت او در میان مردم به عنوان بزرگ‌ترین نعمت الهی اشاره شده و سپس به برشمردن ویژگی‌ها و مسئولیت‌های او پرداخته شده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْ أَنْفُسِهِمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«به‌راستی که خداوند بر مؤمنان منت نهاد، وقتی که درمیان آنان از خودشان پیامبری مبعوث کرد تا آیات خدا را بر آنها بخواند، و ایشان را پاک بگرداند و کتاب و سنت را بدیشان بیاموزد گرچه پیش از آن در گمراهی آشکاری به سر می‌بردند»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«خداوند بر مؤمنان منت نهاد [و نعمت داد] که پیامبری از میان خودشان برانگیخت که آیات او را بر آنان می‌خواند و پاکیزه‌شان می‌دارد و به آنان کتاب و حکمت می‌آموزد، در حالی که در گذشته در گمراهی آشکاری بودند»
محتوا
به گزارش مکارم شیرازی از مفسران شیعه، در آیه مورد بحث به وجود پیامبر اسلام و بعثت او در میان مردم به عنوان بزرگ‌ترین نعمت الهی اشاره شده و سپس به برشمردن ویژگی‌ها و مسئولیت‌های او پرداخته شده است. به گزارش او، از جنس بشر بودن یکی از ویژگی‌های پیامبر است که از این طریق می‌تواند الگوی مناسبی برای زندگی ورفتارهای مردم قرار گیرد. طبق متن آیه نیز خواندن آیات الهی برای مردم، تزکیه و تعلیم کتاب و حکمت به آنها سه برنامه مهم پیامبر اسلام هستند که باید در میان مردم اجرا شوند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره آل‌عمران سومین سوره پس از سوره بقره و پیش از سوره نساء است که در آن به خاطر گزارش ماجرای خاندان عمران، پدر مریم مقدس، به این نام شهرت یافته است. این سوره را مدنی گزارش کرده‌اند و به طبع، آیاتش نیز در مدینه نازل شده است. ترتیب نزول این سوره، پس از سوره انفال و پیش از سوره احزاب به عنوان هشتاد و نهمین سوره یاد شده است. این سوره با حروف مقطعه شروع می‌شود و به نقلی، پنج آیه منسوخ دارد.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۹: ۴۱۷.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۴: ۸۱.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۷۱.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۷۱.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۳: ۱۵۷–۱۶۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره آل‌عمران»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۷۳۹.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
| آیات |
|
|---|---|
