آیه ۲۷۳ سوره بقره
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | بقره | ||||
| تعداد آیات سوره | ۲۸۶ | ||||
| شماره آیه | ۲۷۳ | ||||
| شماره جزء | ۳ | ||||
| شماره حزب | ۱۰ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۲۷۳ سوره بقره، دویست و هفتاد و سومین آیه از دومین سوره قرآن است. این آیه را مدنی دانسته‌اند. متن آیه، در موضوع انفاق به فقراست و اولیت را در انفاق به فقیرانی دانسته‌اند که فقر خود را پوشیده نگاه داشته و از کسی درخواست کمک به اصرار نمی‌کنند و توان سفر و توسعه سرمایه ندارند.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
لِلْفُقَرَاءِ الَّذِينَ أُحْصِرُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ لَا يَسْتَطِيعُونَ ضَرْبًا فِي الْأَرْضِ يَحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ أَغْنِيَاءَ مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُمْ بِسِيمَاهُمْ لَا يَسْأَلُونَ النَّاسَ إِلْحَافًا ۗ وَمَا تُنْفِقُوا مِنْ خَيْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيمٌ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«(این صدقات) برای نیازمندانی است که در راه خدا بازمانده‌اند و نمی‌توانند در زمین مسافرت کنند به علت خویشتن داری و مناعت طبع، نادان آنها را توانگر می‌پندارد، آنها را از سیمایشان می‌شناسی، با اصرار چیزی از مردم نمی‌خواهند و هرچه از خوبی انفاق کنید خداوند به آن داناست»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«[صدقات] برای تهیدستانی است که خود را وقف [جهاد] در راه خدا کرده‌اند، و نمی‌توانند [جز آن] سیر و سفری کنند، و از مناعتی که دارند، هرکس ناآگاه باشد آنان را توانگر می‌انگارد، آنان را به سیمایشان می‌شناسی، از مردم به اصرار چیزی نمی‌خواهند، و هر مالی که ببخشید خداوند از آن آگاه است»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که این آیه نیز در ضمن آیات گذشته در موضوع انفاق و ضوابط آن است. بر اساس متن این آیه، بهتر است انفاق به کسانی صورت بگیرد که خود را در راه خدا محصور کرده‌اند. در ادامه گفته شده است که این دسته از افراد نمی‌توانند سفر کنند و سرمایه‌ای داشته باشند. در ادامه توصیف دیگری از این گروه عنوان شده است و گفته شده، این گروه توسط افرادی ناآگاه، به خاطر شدت عفاف، غنی شمرده می‌شوند، اما این افراد از چهره‌هایشان قابل شناسایی هستند. در ادامه گفته شده که این گروه از افراد کسانی هستند که هرگز چیزی را از روی اصرار نمی‌خواهند. در پایان آیه نیز گفته شده است که خداوند هر آنچیز نیکویی را که انفاق کنید، مطلع خواهد شد. در این آیه از وصف علیم برای معرفی الله استفاده شده است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره بقره، دومین سوره قرآن است که به خاطر دربرداشتن داستان گاو بنی‌اسرائیل، به نام بقره شناخته می‌شود. این سوره با ۲۸۵ یا ۲۸۷ آیه، بزرگ‌ترین سوره قرآن است. این سوره اولین سوره‌ایست که با حروف مقطعه شروع می‌شود. بیشترین احکام فقهی قرآن نیز در این سوره قرار دارد. این سوره هشتاد و هفتمین و به نقلی هشتاد و ششمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام است که پس از سوره مطففین و پیش از سوره انفال نازل شده است. در ترتیب مصحف اما بعد از سوره حمد و قبل از سوره آل‌عمران قرار گرفته است. تمام آیات این سوره در مدینه نازل شده‌اند، بجز آیه ۲۸۱ سوره که در ماجرای حجةالوداع نازل شده است. وجود ۲۶ ناسخ یا منسوخ در این سوره گزارش شده است.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۷: ۶۷.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۲: ۵۸۳.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۴۶.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۴۶.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲: ۳۵۶–۳۵۸.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره بقره»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۷۹۹.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
