آیه ۱۲۵ سوره بقره
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | بقره | ||||
| تعداد آیات سوره | ۲۸۶ | ||||
| شماره آیه | ۱۲۵ | ||||
| شماره جزء | ۱ | ||||
| شماره حزب | ۴ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۲۵ سوره بقره، صد و بیست و پنجمین آیه از دومین سوره قرآن است. این آیه را مدنی دانسته‌اند. در این آیه به کعبه و جایگاه و اهمیت آن اشاره شده است. در این آیه تأکید شده است که از ابراهیم و اسماعیل برای پاکیزه نگهداشتن این بنا، عهدی گرفته شده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
وَإِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثَابَةً لِلنَّاسِ وَأَمْنًا وَاتَّخِذُوا مِنْ مَقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّى ۖ وَعَهِدْنَا إِلَىٰ إِبْرَاهِيمَ وَإِسْمَاعِيلَ أَنْ طَهِّرَا بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْعَاكِفِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و باز یاد آورید وقتی که خانه کعبه را بازگشتگاه و مأوای امنی برای مردم قرار دادیم و از مقام ابراهیم نماز گاهی برگیرید و به ابراهیم و اسماعیل سفارش کردیم تا خانه مرا برای طواف کنندگان و معتکفین و رکوع کنندگان و سجده‌کنندگان پاکیزه گردانید»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و یاد کنید که خانه [کعبه] را بازگشتگاه و حرم امن مردم قرار دادیم و [گفتیم] از مقام ابراهیم نمازگاهی بسازید و به ابراهیم و اسماعیل سفارش کردیم که خانه‌ام را برای غریبان [مسافران] و مقیمان و نمازگزاران پاکیزه گردانید»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که در ضمن آیه پیشین در خصوص عظمت ابراهیم، در این آیه به موضوع کعبه اشاره شده است. در متن آیه آمده است که خدا، کعبه را محل بازگشت و توجه قرار داده است و مرکز امن و امان خواهد بود. در ادامه آیه گفته شده است که از مقام ابراهیم، نمازگاهی برای خود انتخاب کنید و در ادامه آن به عهدی که از ابراهیم و اسماعیل گرفته شده است، اشاره می‌شود. در این پیمان، توصیه شده است که ابراهیم و اسماعیل موظف شدند تا این مکان را برای طواف‌کنندگان و مجاوران، پاکیزه نگه‌دارند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره بقره، دومین سوره قرآن است که به خاطر دربرداشتن داستان گاو بنی‌اسرائیل، به نام بقره شناخته می‌شود. این سوره با ۲۸۵ یا ۲۸۷ آیه، بزرگ‌ترین سوره قرآن است. این سوره اولین سوره‌ایست که با حروف مقطعه شروع می‌شود. بیشترین احکام فقهی قرآن نیز در این سوره قرار دارد. این سوره هشتاد و هفتمین و به نقلی هشتاد و ششمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام است که پس از سوره مطففین و پیش از سوره انفال نازل شده است. در ترتیب مصحف اما بعد از سوره حمد و قبل از سوره آل‌عمران قرار گرفته است. تمام آیات این سوره در مدینه نازل شده‌اند، بجز آیه ۲۸۱ سوره که در ماجرای حجةالوداع نازل شده است. وجود ۲۶ ناسخ یا منسوخ در این سوره گزارش شده است.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۴: ۴۱.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱: ۴۲۱.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۱۹.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۱۹.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱: ۴۴۷–۴۴۹.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره بقره»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۷۹۹.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
