آیه ۴۹ سوره بقره
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | بقره | ||||
| تعداد آیات سوره | ۲۸۶ | ||||
| شماره آیه | ۴۹ | ||||
| شماره جزء | ۱ | ||||
| شماره حزب | ۲ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۴۹ سوره بقره، چهل و نهمین آیه از دومین سوره قرآن است. این آیه را مدنی دانسته‌اند. در این آیه همچون آیات قبل، به ذکر نعمت‌های اعطا شده به بنی‌اسرائیل پرداخته شده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
وَإِذْ نَجَّيْنَاكُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَسُومُونَكُمْ سُوءَ الْعَذَابِ يُذَبِّحُونَ أَبْنَاءَكُمْ وَيَسْتَحْيُونَ نِسَاءَكُمْ ۚ وَفِي ذَٰلِكُمْ بَلَاءٌ مِنْ رَبِّكُمْ عَظِيمٌ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و به یاد آورید هنگامی را که شما را از آل فرعون نجات دادیم که می‌چشاندند به شما عذابی سخت را، پسرانتان را می‌کشتند و زنانتان را زنده نگاه می‌داشتند و در این آزمایشی بزرگ از جانب پروردگارتان بود»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و یاد کنید که شما را از آل فرعون رهانیدیم که عذابی سخت را به شما میچشانیدند، پسرانتان را می‌کشتند و دخترانتان را [برای کنیزی] زنده نگاه می‌داشتند، و در آن آزمونی بزرگ از سوی پروردگارتان بود»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که در ادامه آیات در خصوص بنی‌اسرائیل، در این آیه یکی دیگر از نعمت‌های اعطا شده به قوم بنی‌اسرائیل برشمرده می‌شود که عبارت است از رهایی از دست ستمکاران. در ادامه آیه به ظلم‌هایی که به این قوم توسط فرعونیان روا شده بود اشاره می‌شود که شامل قتل فرزندان و به کنیزی گرفتن زنان آنان بود. این سختی‌ها در پایان آیه به عنوان آزمون سخت خدا از بنی‌اسرائیل توصیف شده است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره بقره، دومین سوره قرآن است که به خاطر دربرداشتن داستان گاو بنی‌اسرائیل، به نام بقره شناخته می‌شود. این سوره با ۲۸۵ یا ۲۸۷ آیه، بزرگ‌ترین سوره قرآن است. این سوره اولین سوره‌ایست که با حروف مقطعه شروع می‌شود. بیشترین احکام فقهی قرآن نیز در این سوره قرار دارد. این سوره هشتاد و هفتمین و به نقلی هشتاد و ششمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام است که پس از سوره مطففین و پیش از سوره انفال نازل شده است. در ترتیب مصحف اما بعد از سوره حمد و قبل از سوره آل‌عمران قرار گرفته است. تمام آیات این سوره در مدینه نازل شده‌اند، بجز آیه ۲۸۱ سوره که در ماجرای حجةالوداع نازل شده است. وجود ۲۶ ناسخ یا منسوخ در این سوره گزارش شده است.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳: ۵۰۴.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱: ۲۸۳.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۸.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۸.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱: ۲۴۷.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره بقره»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۷۹۹.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
