آیه ۳ سوره حدید
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | حدید | ||||
| تعداد آیات سوره | ۲۹ | ||||
| شماره آیه | ۳ | ||||
| شماره جزء | ۲۷ | ||||
| شماره حزب | ۱۰۸ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۳ سوره حدید سومین آیه از پنجاه و هفتمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. در این آیه به پنج وصف از اوصاف الله اشاره شده است. بنابه متن آیه «خداوند اول، آخر، ظاهر و باطن است و از همه چیز آگاه است.»
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
هُوَ الْأَوَّلُ وَالْآخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ ۖ وَهُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«او «اوّل» و «آخر» و «ظاهر» و «باطن» است و او به همه چیز داناست»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«اوست اول و آخر و ظاهر و باطن و او به همه چیز داناست»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند: قرآن در این آیه پنج صفت دیگر را برای الله برمی‌شمرد. به گفته او، توصیف خداوند به «اول» و «آخر » بودن اشاره‌ای است به ازلیت و ابدیت او به این معنا که سرآغاز هستی با اوست و بعد از فنای جهان نیز باقی خواهد ماند. به باور مکارم، «ظاهر» و «باطن» بودن نیز تعبیر دیگری از احاطه داشتن او نسبت به همه چیز است و نتیجه داشتن این صفات آنست که او از همه چیز آگاه است و به همه چیز علم دارد. چراکه کسی که از ابتدا تا پایان دنیا باقی است و به ظاهر و باطن جهان احاطه دارد؛ علمش نیز فراگیر و محیط بر همه است. صفاتی که در این آیه به آنها اشاره شده از اسماء الحسنی هستند که به ترتیب «اول» به معنای آغاز، «آخر» به معنای انجام، «ظاهر» به معنای آشکار، «باطن» به معنای نهان و «علیم» به معنی داناست.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره حدید، پنجاه و هفتمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، نود و چهارمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره زلزال و پیش از سوره محمد نازل شد. این سوره را مدنی دانسته‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۹: ۴۴۴.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۲۴۸.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۳۷.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۳۷.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۳: ۲۹۸-۳۰۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره حدید»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۸۷۲.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
