آیه ۱۰۶ سوره بقره
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | بقره | ||||
| تعداد آیات سوره | ۲۸۶ | ||||
| شماره آیه | ۱۰۶ | ||||
| شماره جزء | ۱ | ||||
| شماره حزب | ۴ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۰۶ سوره بقره، صد و ششمین آیه از دومین سوره قرآن است. این آیه را مدنی دانسته‌اند. آیه در موضوع نسخ است و در آن تصریح شده است که وقتی حکمی نسخ می‌شود، جایگزین بهتری برای آن وضع می‌شود.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
مَا نَنْسَخْ مِنْ آيَةٍ أَوْ نُنْسِهَا نَأْتِ بِخَيْرٍ مِنْهَا أَوْ مِثْلِهَا ۗ أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«هر آیه‌ای را که نسخ کنیم یا آن را فراموش گردانیم بهتر از آن یا همسان آن را می‌آوریم، آیا نمی‌دانی که خداوند بر هر چیزی توانا است؟!»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«هر آیه‌ای را که نسخ کنیم یا فروگذاریم، بهتر از آن یا همانندش را در میان آوریم، آیا نمی‌دانی که خداوند بر هر کاری تواناست»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که این آیه در خصوص بیان حکم نسخ آمده است و در متن آیه آمده است که نسخ نمی‌شود احکام گذشته، مگر اینکه احکام بهتری جانشین آنها خواهد شد. در بخش پایانی آیه تأکید شده است که خداوند بر هر چیزی قادر است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره بقره، دومین سوره قرآن است که به خاطر دربرداشتن داستان گاو بنی‌اسرائیل، به نام بقره شناخته می‌شود. این سوره با ۲۸۵ یا ۲۸۷ آیه، بزرگ‌ترین سوره قرآن است. این سوره اولین سوره‌ایست که با حروف مقطعه شروع می‌شود. بیشترین احکام فقهی قرآن نیز در این سوره قرار دارد. این سوره هشتاد و هفتمین و به نقلی هشتاد و ششمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام است که پس از سوره مطففین و پیش از سوره انفال نازل شده است. در ترتیب مصحف اما بعد از سوره حمد و قبل از سوره آل‌عمران قرار گرفته است. تمام آیات این سوره در مدینه نازل شده‌اند، بجز آیه ۲۸۱ سوره که در ماجرای حجةالوداع نازل شده است. وجود ۲۶ ناسخ یا منسوخ در این سوره گزارش شده است.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳: ۶۳۶.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱: ۳۷۴.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۱۷.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۱۷.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱: ۳۸۹.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره بقره»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۷۹۹.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
