سوره انشقاق: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''سوره انشقاق''' | '''سوره انشقاق''' هشتاد و چهارمین [[سوره]] [[قرآن]] در ترتیب مصحف کنونی که دارای ۲۵ [[آیه]]، ۱۱۹ کلمه و ۴۳۶ حرف است. این سوره [[مکی و مدنی|مکی]] در ترتیب نزول مشهور [[فهرست سوره‌های قرآن|سوره‌ها]]، هشتاد و سومین سوره قرآن محسوب می‌شود که نزول آن پیش از [[سوره روم]] و پس از [[سوره انفطار]] در [[مکه]] و پیش از [[هجرت محمد|هجرت]] بوده است. «انشقاق» نام مشهور سوره و برگرفته از اولین آیه آن است که برخی از مفسران آن را سوره «اذا السماء انشقت» و «انشقت» نیز نامیده‌اند. همچنین به علت اینکه با واژه «اذا» آغاز شده، این سوره را از سور زمانیه قرآن دانسته‌اند. | ||
{{جعبه اطلاعات سوره|تصویر = Al-Inshiqaq.svg|نام = | {{جعبه اطلاعات سوره|تصویر = Al-Inshiqaq.svg|نام = انشقاق |جزء = ۳۰|آیه = ۲۵|محل نزول = مکه|شماره نزول = ۸۳|کلمه = ۱۱۹|حرف = ۴۳۶}} | ||
==نامگذاری== | == نامگذاری == | ||
«انشقاق» نام مشهور سوره به معنای شکافتن یا شکافته شدن است که منظور از آن در سوره، شکافتن کرات آسمانی به هنگام برپاشدن [[قیامت]] و به عنوان یکی از نشانه‌های ظهور رستاخیز معرفی شده است. «اذا السماء انشقت» و «انشقت» دو نام دیگر این سوره در منابع تفسیری هستند.<ref>{{پک|دفتر تبلیغات اسلامی|۱۳۹۰|ک=فرهنگنامه علوم قرآن|ص=۲۷۸۰|ج=۱}}</ref> | «انشقاق» نام مشهور سوره به معنای شکافتن یا شکافته شدن است که منظور از آن در سوره، شکافتن کرات آسمانی به هنگام برپاشدن [[قیامت]] و به عنوان یکی از نشانه‌های ظهور رستاخیز معرفی شده است. «اذا السماء انشقت» و «انشقت» دو نام دیگر این سوره در منابع تفسیری هستند.<ref>{{پک|دفتر تبلیغات اسلامی|۱۳۹۰|ک=فرهنگنامه علوم قرآن|ص=۲۷۸۰|ج=۱}}</ref> | ||
==محتوا و ساختار== | == محتوا و ساختار == | ||
براساس گزارش [[دانشنامه بزرگ اسلامی]]، سوره انشقاق به لحاظ معنا و مضمون آیاتش با چهار سوره دیگر یعنی [[سوره زلزال|زلزال]]، [[سوره تکویر|تکویر]]، [[سوره واقعه|واقعه]] و [[سوره انفطار|انفطار]] وحدت موضوعی دارند. در هر پنج سوره به | براساس گزارش [[دانشنامه بزرگ اسلامی]]، سوره انشقاق به لحاظ معنا و مضمون آیاتش با چهار سوره دیگر یعنی [[سوره زلزال|زلزال]]، [[سوره تکویر|تکویر]]، [[سوره واقعه|واقعه]] و [[سوره انفطار|انفطار]] وحدت موضوعی دارند. در هر پنج سوره به دسته‌بندی انسان‌ها در [[جهان آخرت]] پرداخته شده و در هر کدام نامگذاری گروه‌ها مخصوص به آن سوره است. ویژگی مشترک دیگر این سوره با سوره انفطار این است که همان مضامین کوبنده سه سوره واقعه، تکویر و زلزال در این دو سوره اخیر با زبانی نرم‌تر بیان شده است. سوره انشقاق دارای سه بخش مقدمه، دو فصل و یک خاتمه است. در آیات ۱تا ۵ (مقدمه) بیان نشانه‌های برپایی قیامت و پایان یافتن دنیا، مانند پراکنده شدن ستارگان آسمان، کشیده شدن زمین و بازگویی اسرار خود به فرمان خداوند است و در آیات ۶ تا ۱۵ به وضعیت و حالات اخروی انسان‌های نیکوکار و بدکار و هنگامه حساب‌رسی آنان اشاره دارد. سپس در آیات ۱۶ تا ۱۹ به برخی از پدیده‌های طبیعت همچون ماه و زمان‌های خاصی از شب و روز پرداخته و موضوع آیات پایانی سوره شگفتی از خضوع نداشتن انسان‌ها در برابر آیات قرآن و دادن وعده [[عذاب]] به تکذیب‌کنندگان است. [[آیه ۲۱ سوره انشقاق|آیه ۲۱ سوره]] نیز یکی از موارد [[سجده]]<nowiki/>های [[مستحبی]] قرآن در نزد [[شیعیان]] و یکی از سجدههای [[واجب]] نزد [[اهل سنت]] است.<ref>{{پک|1=لسانی فشارکی |2=۱۳۸۸|ک=دانشنامه بزرگ اسلامی|ف=انشقاق}}</ref> | ||
==شأن نزول و ترتیب== | == شأن نزول و ترتیب == | ||
به گزارش ''[[فرهنگنامه علوم قرآن]]''، سوره انشقاق، هشتاد و چهارمین [[فهرست سوره‌های قرآن|سوره قرآن]] است. این [[سوره]] را در [[ترتیب نزول قرآن|ترتیب نزول]]، هشتاد و سومین سوره نازل شده بر [[محمد|پیامبر اسلام]] دانسته‌اند که پس از [[سوره انفطار]] و پیش از [[سوره روم]] نازل شد. این سوره را [[سوره مکی|مکی]] دانسته‌اند. تعداد آیات سوره در نزد کوفیان ۲۵ و در نزد بصریان ۲۳ آیه و دارای ۱۰۷ تا ۱۰۹ کلمه و ۴۳۰ یا ۴۳۳ یا ۴۴۴ حرف است. از سوره‌های مفصل قرآن و از نوع طوال آن به‌شمار می‌آید که هیچ‌یک از آیاتش نسخ ندارد. به علت اینکه با واژه «اذا» آغاز شده، این سوره را از سور زمانیه قرآن دانسته‌اند.<ref>{{پک|1=دفتر تبلیغات اسلامی|2=۱۳۸۸|ک=فرهنگنامه علوم قرآن|ص=۲۷۸۰|ف=سوره انشقاق}}</ref> | |||
== پانویس == | |||
==پانویس== | === ارجاعات === | ||
===ارجاعات=== | |||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
===منابع=== | === منابع === | ||
*{{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=دفتر تبلیغات اسلامی|نام=|پیوند نویسنده=دفتر تبلیغات اسلامی|ویراستار=|مقاله=سوره انشقاق|دانشنامه=فرهنگنامه علوم قرآن|عنوان جلد=فرهنگنامه علوم قرآن|سال=۱۳۹۰|ناشر=دفتر تبلیغات اسلامی|مکان=تهران|پیوند مدخل=https://lib.eshia.ir/26683/1/2780}} | * {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=دفتر تبلیغات اسلامی|نام=|پیوند نویسنده=دفتر تبلیغات اسلامی|ویراستار=|مقاله=سوره انشقاق|دانشنامه=فرهنگنامه علوم قرآن|عنوان جلد=فرهنگنامه علوم قرآن|سال=۱۳۹۰|ناشر=دفتر تبلیغات اسلامی|مکان=تهران|پیوند مدخل=https://lib.eshia.ir/26683/1/2780}} | ||
* {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=لسانی فشارکی|نام=محمدعلی|پیوند نویسنده=محمدعلی لسانی فشارکی|ویراستار=|مقاله=انشقاق|دانشنامه=[[دانشنامه بزرگ اسلامی]]|عنوان جلد=دانشنامه بزرگ اسلامی|سال=۱۳۸۸|ناشر=[[مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]]|مکان=تهران|پیوند مدخل=https://lib.eshia.ir/23022/10/4056}} | |||
*{{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=لسانی فشارکی|نام=محمدعلی|پیوند نویسنده=محمدعلی لسانی فشارکی|ویراستار=|مقاله=انشقاق|دانشنامه=[[دانشنامه بزرگ اسلامی]]|عنوان جلد=دانشنامه بزرگ اسلامی|سال=۱۳۸۸|ناشر=[[مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]]|مکان=تهران|پیوند مدخل=https://lib.eshia.ir/23022/10/4056}} | |||
{{قرآن}} | {{قرآن}} | ||
{{درجه‌بندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=خیر|نیازمند تصویر=خیر|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامه‌ها=تاحدودی|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}} | |||
[[رده:سوره انشقاق| ]] | |||
[[رده:سوره‌های جزء ۳۰ قرآن]] | |||
[[رده:سوره‌های حزب ۱۱۸ قرآن]] | |||
[[رده:سوره‌های قرآن]] | [[رده:سوره‌های قرآن]] | ||
[[رده:سوره‌های مکی قرآن]] | [[رده:سوره‌های مکی قرآن]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۳۰ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۴:۵۱
سوره انشقاق هشتاد و چهارمین سوره قرآن در ترتیب مصحف کنونی که دارای ۲۵ آیه، ۱۱۹ کلمه و ۴۳۶ حرف است. این سوره مکی در ترتیب نزول مشهور سوره‌ها، هشتاد و سومین سوره قرآن محسوب می‌شود که نزول آن پیش از سوره روم و پس از سوره انفطار در مکه و پیش از هجرت بوده است. «انشقاق» نام مشهور سوره و برگرفته از اولین آیه آن است که برخی از مفسران آن را سوره «اذا السماء انشقت» و «انشقت» نیز نامیده‌اند. همچنین به علت اینکه با واژه «اذا» آغاز شده، این سوره را از سور زمانیه قرآن دانسته‌اند.
| انشقاق | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| دسته‌بندی | مکی | ||||
| اطلاعات آماری | |||||
| شمارهٔ نزول | ۸۳ | ||||
| جزء | ۳۰ | ||||
| شمار آیه‌ها | ۲۵ | ||||
| شمار واژه‌ها | ۱۱۹ | ||||
| شمار حرف‌ها | ۴۳۶ | ||||
| متن سوره | |||||
 | |||||
|
|
||||
نامگذاری
«انشقاق» نام مشهور سوره به معنای شکافتن یا شکافته شدن است که منظور از آن در سوره، شکافتن کرات آسمانی به هنگام برپاشدن قیامت و به عنوان یکی از نشانه‌های ظهور رستاخیز معرفی شده است. «اذا السماء انشقت» و «انشقت» دو نام دیگر این سوره در منابع تفسیری هستند.[۱]
محتوا و ساختار
براساس گزارش دانشنامه بزرگ اسلامی، سوره انشقاق به لحاظ معنا و مضمون آیاتش با چهار سوره دیگر یعنی زلزال، تکویر، واقعه و انفطار وحدت موضوعی دارند. در هر پنج سوره به دسته‌بندی انسان‌ها در جهان آخرت پرداخته شده و در هر کدام نامگذاری گروه‌ها مخصوص به آن سوره است. ویژگی مشترک دیگر این سوره با سوره انفطار این است که همان مضامین کوبنده سه سوره واقعه، تکویر و زلزال در این دو سوره اخیر با زبانی نرم‌تر بیان شده است. سوره انشقاق دارای سه بخش مقدمه، دو فصل و یک خاتمه است. در آیات ۱تا ۵ (مقدمه) بیان نشانه‌های برپایی قیامت و پایان یافتن دنیا، مانند پراکنده شدن ستارگان آسمان، کشیده شدن زمین و بازگویی اسرار خود به فرمان خداوند است و در آیات ۶ تا ۱۵ به وضعیت و حالات اخروی انسان‌های نیکوکار و بدکار و هنگامه حساب‌رسی آنان اشاره دارد. سپس در آیات ۱۶ تا ۱۹ به برخی از پدیده‌های طبیعت همچون ماه و زمان‌های خاصی از شب و روز پرداخته و موضوع آیات پایانی سوره شگفتی از خضوع نداشتن انسان‌ها در برابر آیات قرآن و دادن وعده عذاب به تکذیب‌کنندگان است. آیه ۲۱ سوره نیز یکی از موارد سجدههای مستحبی قرآن در نزد شیعیان و یکی از سجدههای واجب نزد اهل سنت است.[۲]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره انشقاق، هشتاد و چهارمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، هشتاد و سومین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره انفطار و پیش از سوره روم نازل شد. این سوره را مکی دانسته‌اند. تعداد آیات سوره در نزد کوفیان ۲۵ و در نزد بصریان ۲۳ آیه و دارای ۱۰۷ تا ۱۰۹ کلمه و ۴۳۰ یا ۴۳۳ یا ۴۴۴ حرف است. از سوره‌های مفصل قرآن و از نوع طوال آن به‌شمار می‌آید که هیچ‌یک از آیاتش نسخ ندارد. به علت اینکه با واژه «اذا» آغاز شده، این سوره را از سور زمانیه قرآن دانسته‌اند.[۳]
پانویس
ارجاعات
منابع
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۹۰). «سوره انشقاق». فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- لسانی فشارکی، محمدعلی (۱۳۸۸). «انشقاق». دانشنامه بزرگ اسلامی. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.