جوامع الجامع: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «تفسیر '''''جوامع الجامع''''' نوشته فضل بن حسن طبرسی فقیه و محدث شیعی است که آن را به زبان عربی تألیف کرده است. این تفسیر، خلاصه دو تفسیر قبلی مولف است و به درخواست فرزندش و برخی از دوستان او نگاشته شده که در عین مخت...» ایجاد کرد) |
(+رده:آثار شیخ طبرسی، +رده:کتاب‌های عربی سده ۵ (قمری) (هاتکت)، ابرابزار) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
تفسیر '''''جوامع الجامع''''' نوشته [[شیخ طبرسی|فضل بن حسن طبرسی]] [[فقه|فقیه]] و [[حدیث|محدث]] [[شیعه|شیعی]] است که آن را به [[زبان عربی]] تألیف کرده است. این تفسیر، خلاصه دو تفسیر قبلی | تفسیر '''''جوامع الجامع''''' نوشته [[شیخ طبرسی|فضل بن حسن طبرسی]] [[فقه|فقیه]] و [[حدیث|محدث]] [[شیعه|شیعی]] است که آن را به [[زبان عربی]] تألیف کرده است. این تفسیر، خلاصه دو تفسیر قبلی مؤلف است و به درخواست فرزندش و برخی از دوستان او نگاشته شده که در عین مختصر بودن، مهم‌ترین حقایق قرآنی و جنبه‌های ادبی [[قرآن]] را منعکس ساخته است. او در مقدمه کتابش می‌نویسد: «هنگامیکه از نوشتن ''[[تفسیر مجمع البیان|مجمع البیان]]'' فراغت یافتم؛ به کتاب [[تفسیر کشاف|کشاف]] [[جارالله زمخشری|زمخشری]] دست یافتم و از بدایع و نکات بی‌نظیر ادبی آن، کتاب دیگری نوشتم که آن را ''[[الکافی الشافی]]'' نامیدم. زمانیکه این دو کتاب مورد توجه دل‌باختگان قرآن قرار گرفت؛ فرزندم حسن، از من خواست تا آن دو کتاب را تلخیص نمایم. در حالیکه از سن من هفتاد گذشته و کاری دشوار برایم بود؛ اما با اصرار بعضی از دوستانم درخواست‌شان را پذیرفتم و کتاب حاضر را تمام کرده و آن را ''جمع الجوامع'' نام نهادم.» طبرسی در نوشتن این اثرش به مسائل مربوط به لغت، [[اعراب]]، [[قرائت]] و بیان نظم و نکات ادبی و [[بلاغی]] و [[کلامی]] پرداخته و در عین اینکه آن را مختصر و گزیده نگاشته است؛ مورد توجه [[حوزه‌های علمیه]] بوده و به عنوان کتاب درسی تدریس می‌شود. به گفته [[معرفت]] قرآن پژوه شیعی، اگرچه طبرسی در این تفسیر از ''مجمع البیان'' یا سایر دانشمندان سخنانی را نقل کرده؛ اما بیشترین مطالب آن را از ''کشاف'' اقتباس نموده است. تا جایی که نظم و ترتیب ''مجمع البیان'' در این کتاب مشاهده نمی‌شود و به شکل درهم ریخته ''کشاف'' درآمده است. با این وجود ''جوامع الجامع'' تفاوت‌هایی با ''کشاف'' دارد؛ از جمله اینکه طبرسی مطالب غیر ضروری را حذف کرده و در بسیاری از موارد [[روایاتی]] از طرق شیعه نقل کرده که گاهی با نظر زمخشری در ''کشاف'' موافق و در بعضی موارد مخالف است. در برخی جاهای کتاب نیز مطالبی از ''مجمع البیان'' آورده است و در آن آرای کلامی [[امامیه]] را که با نظر [[معتزله]] موافق نبوده و آنچه را خودش حق می‌دانسته؛ بیان کرده است.<ref>{{پک|معرفت|۱۳۷۹|ک=تفسیر و مفسران|ص=۳۲۰–۳۲۲|ج=۲}}</ref> | ||
== پانویس == | |||
=== ارجاعات === | === ارجاعات === | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
=== منابع === | === منابع === | ||
* {{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر و مفسران|سال=۱۳۷۹|پیوند=https://lib.eshia.ir/10985/2/7|نام=محمدهادی|نام خانوادگی=معرفت|پیوند نویسنده=محمدهادی معرفت|ناشر=مؤسسه فرهنگی التمهید|زبان=فارسی|شابک=|مکان=قم|سری=|ویرایش=|پیوند ویراستار=|کوشش=|گفتاورد=|پی‌نوشت=|پیوند نویسنده۲=|مترجم=}} | * {{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر و مفسران|سال=۱۳۷۹|پیوند=https://lib.eshia.ir/10985/2/7|نام=محمدهادی|نام خانوادگی=معرفت|پیوند نویسنده=محمدهادی معرفت|ناشر=مؤسسه فرهنگی التمهید|زبان=فارسی|شابک=|مکان=قم|سری=|ویرایش=|پیوند ویراستار=|کوشش=|گفتاورد=|پی‌نوشت=|پیوند نویسنده۲=|مترجم=}} | ||
{{تفسیر قرآن}} | {{تفسیر قرآن}} | ||
{{قرآن}} | {{قرآن}} | ||
{{درجه‌بندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=خیر|نیازمند تصویر=بله|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامه‌ها=تاحدودی|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}} | |||
[[رده:آثار شیخ طبرسی]] | |||
[[رده:تفسیرهای شیعه]] | [[رده:تفسیرهای شیعه]] | ||
[[رده:کتاب‌های عربی سده ۵ (قمری)]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۹ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۳:۱۷
تفسیر جوامع الجامع نوشته فضل بن حسن طبرسی فقیه و محدث شیعی است که آن را به زبان عربی تألیف کرده است. این تفسیر، خلاصه دو تفسیر قبلی مؤلف است و به درخواست فرزندش و برخی از دوستان او نگاشته شده که در عین مختصر بودن، مهم‌ترین حقایق قرآنی و جنبه‌های ادبی قرآن را منعکس ساخته است. او در مقدمه کتابش می‌نویسد: «هنگامیکه از نوشتن مجمع البیان فراغت یافتم؛ به کتاب کشاف زمخشری دست یافتم و از بدایع و نکات بی‌نظیر ادبی آن، کتاب دیگری نوشتم که آن را الکافی الشافی نامیدم. زمانیکه این دو کتاب مورد توجه دل‌باختگان قرآن قرار گرفت؛ فرزندم حسن، از من خواست تا آن دو کتاب را تلخیص نمایم. در حالیکه از سن من هفتاد گذشته و کاری دشوار برایم بود؛ اما با اصرار بعضی از دوستانم درخواست‌شان را پذیرفتم و کتاب حاضر را تمام کرده و آن را جمع الجوامع نام نهادم.» طبرسی در نوشتن این اثرش به مسائل مربوط به لغت، اعراب، قرائت و بیان نظم و نکات ادبی و بلاغی و کلامی پرداخته و در عین اینکه آن را مختصر و گزیده نگاشته است؛ مورد توجه حوزه‌های علمیه بوده و به عنوان کتاب درسی تدریس می‌شود. به گفته معرفت قرآن پژوه شیعی، اگرچه طبرسی در این تفسیر از مجمع البیان یا سایر دانشمندان سخنانی را نقل کرده؛ اما بیشترین مطالب آن را از کشاف اقتباس نموده است. تا جایی که نظم و ترتیب مجمع البیان در این کتاب مشاهده نمی‌شود و به شکل درهم ریخته کشاف درآمده است. با این وجود جوامع الجامع تفاوت‌هایی با کشاف دارد؛ از جمله اینکه طبرسی مطالب غیر ضروری را حذف کرده و در بسیاری از موارد روایاتی از طرق شیعه نقل کرده که گاهی با نظر زمخشری در کشاف موافق و در بعضی موارد مخالف است. در برخی جاهای کتاب نیز مطالبی از مجمع البیان آورده است و در آن آرای کلامی امامیه را که با نظر معتزله موافق نبوده و آنچه را خودش حق می‌دانسته؛ بیان کرده است.[۱]
پانویس
ارجاعات
- ↑ معرفت، تفسیر و مفسران، ۲: ۳۲۰–۳۲۲.
منابع
- معرفت، محمدهادی (۱۳۷۹). تفسیر و مفسران. قم: مؤسسه فرهنگی التمهید.