آیه ۷۵ سوره آل‌عمران

آیه ۷۵ سوره آل‌عمران

مشخصات قرآنی
نام سوره	آل‌عمران
تعداد آیات سوره	۲۰۰
شماره آیه	۷۵
شماره جزء	۳
شماره حزب	۱۲
اطلاعات دیگر
{{{page}}} آیه قبل	آیه بعد {{{page}}}

آیه ۷۵ سوره آل‌عمران هفتاد و پنجمین آیه از سومین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. آیه مزبور در رابطه با دو نفر از یهودیان است که یکی از آنها فردی امانت‌دار بود و دیگری در امانت خیانت کرد. قرآن با اشاره به عملکرد آنان، در پی آن است که درسی اخلاقی به مسلمانان بدهد و آن اینکه به خاطر اشتباه و عمل نادرست گروهی از اهل کتاب، این صفت را به همه آنها نسبت نداده است و همه را سرزنش نمی‌کند. خداوند در این آیه امانتدار را ستود و آنکس را که خیانت در امانت کرد؛ مورد نکوهش قرار داد.

متن

متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:

 وَمِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ مَنْ إِنْ تَأْمَنْهُ بِقِنْطَارٍ يُؤَدِّهِ إِلَيْكَ وَمِنْهُمْ مَنْ إِنْ تَأْمَنْهُ بِدِينَارٍ لَا يُؤَدِّهِ إِلَيْكَ إِلَّا مَا دُمْتَ عَلَيْهِ قَائِمًا ۗ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قَالُوا لَيْسَ عَلَيْنَا فِي الْأُمِّيِّينَ سَبِيلٌ وَيَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ وَهُمْ يَعْلَمُونَ  

ترجمه

محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:

«و درمیان اهل کتاب کسانی هستند که اگر به طور امانت مال فراوانی به آنها بسپاری، آن را به تو برمی‌گردانند، و هستند کسانی که اگر دیناری به طور امانت به آنها بسپاری آن را به تو باز پس نمی‌دهند، مگر اینکه همواره بالای سر او ایستاده باشی، این بدان جهت است که آنها گفتند: ما در برابر امیین و بی‌سوادان مسئول نیستیم، و بر خدا دروغ نسبت می‌دهند، حال آنکه آنان می‌دانند»

بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:

«و از اهل کتاب کسی هست که اگر مالی هنگفت به او امانت دهی، به تو بازخواهد داد، و هم از ایشان کسی هست که اگر دیناری به او امانت دهی به تو باز نخواهد داد، مگر آنکه پیوسته بر سرش ایستاده باشی [و باز پس بخواهی‌]، این از آن است که می‌گویند قوم بی‌کتاب [عرب‌] بر ما حقی و حکمی ندارند و آگاهانه به خداوند دروغ می‌بندند»

محتوا

به گزارش مکارم شیرازی از مفسران شیعه، آیه مزبور در رابطه با دو نفر از یهودیان است که یکی از آنها فردی امانت‌دار بود و دیگری در امانت خیانت کرد. قرآن با اشاره به عملکرد آنان در پی آن است که درسی اخلاقی به مسلمانان بدهد و آن اینکه به خاطر اشتباه و عمل نادرست گروهی از اهل کتاب، این صفت را به همه آنها نسبت نداد و یکی را به خاطر امانتداریش ستود و دیگری را به دلیل خیانتش نکوهش و سرزنش کرد. گروهی که در امانت خیانت می‌کردند، دلیل کارشان را اینگونه اعلام می‌کردند که چون ما از اهل کتابیم، اجازه تصرف در اموال دیگران داریم و برای خود امتیاز قائل بودند. آنها این امتیاز را حتی به خدا نسبت می‌دادند که در این آیه خداوند عملشان را مصداق دروغ بستن آگاهانه بر خدا دانسته است.

شأن نزول و ترتیب

به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره آل‌عمران سومین سوره پس از سوره بقره و پیش از سوره نساء است که در آن به خاطر گزارش ماجرای خاندان عمران، پدر مریم مقدس، به این نام شهرت یافته است. این سوره را مدنی گزارش کرده‌اند و به طبع، آیاتش نیز در مدینه نازل شده است. ترتیب نزول این سوره، پس از سوره انفال و پیش از سوره احزاب به عنوان هشتاد و نهمین سوره یاد شده است. این سوره با حروف مقطعه شروع می‌شود و به نقلی، پنج آیه منسوخ دارد.

پانویس

منابع

• خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (رده)
• دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
• رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (رده)
• گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
• طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
• مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.