آیه ۱۶۴ سوره بقره: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
(ابرابزار) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات آیه}} | {{جعبه اطلاعات آیه}} | ||
'''آیه ۱۶۴ سوره بقره'''، صد و شصت و چهارمین [[آیه]] از دومین [[سوره|سوره قرآن]] است. این آیه را [[مکی و مدنی|مدنی]] دانسته‌اند. در متن این آیه به ۶ [[آیه‌های الهی|نشانه الهی]] اشاره شده است که هرکدام به ذات خدا اشاره | '''آیه ۱۶۴ سوره بقره'''، صد و شصت و چهارمین [[آیه]] از دومین [[سوره|سوره قرآن]] است. این آیه را [[مکی و مدنی|مدنی]] دانسته‌اند. در متن این آیه به ۶ [[آیه‌های الهی|نشانه الهی]] اشاره شده است که هرکدام به ذات خدا اشاره دارد. در پایان آیه قید شده است که این نشانه‌ها برای اثبات [[وجود خدا]] کفایت می‌کند به شرط آنکه تعقل روی آنها صورت بگیرد. | ||
== متن == | == متن == | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
== محتوا == | == محتوا == | ||
[[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] از مفسران [[شیعه]] گزارش می‌کند که در | [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] از مفسران [[شیعه]] گزارش می‌کند که در این آیه به شش بخش از آثار نظم در جهان هستی از دیدگاه [[اسلام]] اشاره شده است. اولین نشانه، آفرینش آسمان و زمین است. دومین نشانه، آمد و شد شب و روز است. سومین نشانه، حرکت کشتی‌ها در دریاهاست که به نفع بشر است و چهارمین نشانه، فرستادن آب از آسمان که موجب ادامه حیات بشر و حیوانات و گیاهان است. حرکت بادها دیگر نشانه الهی عنوان شده و ابرها در آسمان و زمین دیگر نشانه [[خدا]] عنوان شده است. در پایان آیه تأکید شده است که این نشانه‌ها برای کسانی که می‌اندیشند، کفایت خواهد کرد.<ref>{{پک|مکارم شیرازی|۱۳۷۴|ک=تفسیر نمونه|ص=۵۵۸–۵۶۲|ج=۱}}</ref> | ||
== شأن نزول و ترتیب == | == شأن نزول و ترتیب == | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|نام=ناصر|پیوند نویسنده=ناصر مکارم شیرازی|عنوان=تفسیر نمونه|سال=۱۳۷۴|ناشر=دارالکتب اسلامیه|مکان=تهران|زبان=فارسی|پیوند=http://lib.eshia.ir/50082/1/0}} | * {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|نام=ناصر|پیوند نویسنده=ناصر مکارم شیرازی|عنوان=تفسیر نمونه|سال=۱۳۷۴|ناشر=دارالکتب اسلامیه|مکان=تهران|زبان=فارسی|پیوند=http://lib.eshia.ir/50082/1/0}} | ||
{{پایان پانویس}} | {{پایان پانویس}} | ||
{{درجه‌بندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=خیر|نیازمند تصویر=بله|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامه‌ها=تاحدودی|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}} | |||
{{ناوبری آیات}} | {{ناوبری آیات}} | ||
{{قرآن}} | {{قرآن}} | ||
نسخهٔ ۲ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۳:۰۸
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | بقره | ||||
| تعداد آیات سوره | ۲۸۶ | ||||
| شماره آیه | ۱۶۴ | ||||
| شماره جزء | ۲ | ||||
| شماره حزب | ۵ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۶۴ سوره بقره، صد و شصت و چهارمین آیه از دومین سوره قرآن است. این آیه را مدنی دانسته‌اند. در متن این آیه به ۶ نشانه الهی اشاره شده است که هرکدام به ذات خدا اشاره دارد. در پایان آیه قید شده است که این نشانه‌ها برای اثبات وجود خدا کفایت می‌کند به شرط آنکه تعقل روی آنها صورت بگیرد.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَالْفُلْكِ الَّتِي تَجْرِي فِي الْبَحْرِ بِمَا يَنْفَعُ النَّاسَ وَمَا أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّمَاءِ مِنْ مَاءٍ فَأَحْيَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَبَثَّ فِيهَا مِنْ كُلِّ دَابَّةٍ وَتَصْرِيفِ الرِّيَاحِ وَالسَّحَابِ الْمُسَخَّرِ بَيْنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«همانا در آفرینش آسمانها و زمین و در پی یکدیگر آمدن شب و روز و کشتیهایی که در دریا برای بهره‌وری مردم در حرکت‌اند، و آبی که خداوند از آسمان فرو می‌فرستد و با آن زمین را پس از مرگش زند گردانده، و در زمین هر جنبده‌ای را پخش نموده، و در گردش بادها و ابر مسخّر بین آسمان و زمین نشانه‌هایی است برای قومی که می‌اندیشند»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«آری در آفرینش آسمانها و زمین و در پی یکدیگر آمدن شب و روز و در کشتی‌ای که برای بهره‌وری مردم در دریا روان است، و آبی که خداوند از آسمان فرو فرستاده است و بدان زمین را پس از پژمردنش زنده داشته و جانورانی که در آن پراکنده است، و در گردش بادها و در ابری که بین آسمان و زمین آرمیده است، برای مردمی که می‌اندیشند، شگفتیهاست»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که در این آیه به شش بخش از آثار نظم در جهان هستی از دیدگاه اسلام اشاره شده است. اولین نشانه، آفرینش آسمان و زمین است. دومین نشانه، آمد و شد شب و روز است. سومین نشانه، حرکت کشتی‌ها در دریاهاست که به نفع بشر است و چهارمین نشانه، فرستادن آب از آسمان که موجب ادامه حیات بشر و حیوانات و گیاهان است. حرکت بادها دیگر نشانه الهی عنوان شده و ابرها در آسمان و زمین دیگر نشانه خدا عنوان شده است. در پایان آیه تأکید شده است که این نشانه‌ها برای کسانی که می‌اندیشند، کفایت خواهد کرد.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره بقره، دومین سوره قرآن است که به خاطر دربرداشتن داستان گاو بنی‌اسرائیل، به نام بقره شناخته می‌شود. این سوره با ۲۸۵ یا ۲۸۷ آیه، بزرگ‌ترین سوره قرآن است. این سوره اولین سوره‌ایست که با حروف مقطعه شروع می‌شود. بیشترین احکام فقهی قرآن نیز در این سوره قرار دارد. این سوره هشتاد و هفتمین و به نقلی هشتاد و ششمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام است که پس از سوره مطففین و پیش از سوره انفال نازل شده است. در ترتیب مصحف اما بعد از سوره حمد و قبل از سوره آل‌عمران قرار گرفته است. تمام آیات این سوره در مدینه نازل شده‌اند، بجز آیه ۲۸۱ سوره که در ماجرای حجةالوداع نازل شده است. وجود ۲۶ ناسخ یا منسوخ در این سوره گزارش شده است.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۴: ۱۵۲.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱: ۵۹۰.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۲۵.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۲۵.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱: ۵۵۸–۵۶۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره بقره»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۷۹۹.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
