آیه ۱ سوره شمس
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | شمس | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۵ | ||||
| شماره آیه | ۱ | ||||
| شماره جزء | ۳۰ | ||||
| شماره حزب | ۱۱۹ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱ سوره شمس یکمین آیه از نود و یکمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن به‌شمار می‌آید. در اولین آیه سوره، به خورشید و نور آفتاب سوگند یاد شده است. به عقیده مکارم مفسر شیعی، سوگندهای قرآن به دو جهت است: یکی اهمیت مطلبی که به خاطرش سوگند مطرح شده و دیگر اهمیت خود آن چیزهایی است که به آنها سوگند خورده شده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ وَالشَّمْسِ وَضُحَاهَا
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«به نام خداوند بخشندة مهربان، سوگند به خورشید و پرتو آن»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«به نام خداوند بخشنده مهربان، سوگند به خورشید و پرتوافشانی‌اش»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که در اولین آیه سوره، به خورشید و نور آفتاب سوگند یاد شده است. به عقیده وی، سوگندهای قرآن به دو جهت است: یکی اهمیت مطلبی که به خاطرش سوگند مطرح شده و دیگر اهمیت خود آن چیزهایی است که به آنها سوگند خورده شده است. در اینجا نیز به دلیل اینکه خورشید منبع نور و حرارت در کره زمین است؛ لذا نقشی بسیار حیاتی در زندگی انسان‌ها و سایر موجودات زمین دارد. به‌طوریکه بدون تابش خورشید زندگی در کره زمین مختل خواهد شد و همه جا را تاریکی و مرگ فراخواهد گرفت.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره شمس، نود و یکمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، بیست و ششمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره قدر و پیش از سوره بروج نازل شد. این سوره را مکی دانسته‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳۱: ۱۷۳.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۲۰: ۴۹۴.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۹۵.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۹۵.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۷: ۳۸–۳۹.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره شمس»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۹۵۸.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
