آیه ۲ سوره انسان
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | انسان | ||||
| تعداد آیات سوره | ۳۱ | ||||
| شماره آیه | ۲ | ||||
| شماره جزء | ۲۹ | ||||
| شماره حزب | ۱۱۶ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۲ سوره انسان دومین آیه از هفتاد و ششمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. در این آیه، به خلقت انسان از «نطفه امشاج» اشاره دارد که مفسران در تفسیر این عبارت نظرات مختلفی دارند. برخی با توجه معنای اجمالی روایات، بر این عقیده‌اند که منظور از آن اختلاط نطفه مرد و زن است. در پایان آیه نیز به مقام تکلیف و تعهد، آزمایش و امتحان با جمله «نبتلیه» اشاره شده که خداوند به منظور آگاهی انسان، او را به ابزاری چون چشم و گوش مجهز کرده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ مِنْ نُطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَبْتَلِيهِ فَجَعَلْنَاهُ سَمِيعًا بَصِيرًا
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«بی‌گمان ما انسان را از نطفه‌ای آمیخته آفریده‌ایم، او را می‌آزمائیم و او را شنوای بینا گرداندیم»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«ما انسان را از نطفه‌ای آمیخته آفریده‌ایم و به آزمونش کشانده‌ایم، و او را شنوا و بینا ساخته‌ایم»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که این آیه به آفرینش انسان از «نطفه امشاج» اشاره می‌کند که کلمه «امشاج» به معنای شیء مخلوط است. در مورد این عبارت نظرات مختلفی از جانب مفسران مطرح شده است در این میان گروهی معتقدند ممکن است امشاج اشاره به اختلاط نطفه مرد و زن باشد. بعضی نیز آن را اشاره به استعدادهای مختلفی می‌دانند که در نطفه وجود دارد. برخی نیز احتمال داده‌اند «امشاج» اشاره به مراحل جنینی انسان باشد. در پایان آیه نیز به مقام تکلیف و تعهد، آزمایش و امتحان با جمله «نبتلیه» اشاره شده که خداوند به منظور آگاهی انسان، او را به ابزاری چون چشم و گوش مجهز کرده است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره انسان، هفتاد و ششمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، نود و هشتمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره الرحمن و پیش از سوره طلاق نازل شد. این سوره را مدنی دانسته‌اند. در سوره انسان، دو یا سه آیه منسوخ گزارش کرده‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳۰: ۷۴۰.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۲۰: ۱۸۹.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۷۸.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۷۸.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۵: ۳۳۵-۳۳۶.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره انسان»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۷۷۸.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
