آیه ۶ سوره انسان
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | انسان | ||||
| تعداد آیات سوره | ۳۱ | ||||
| شماره آیه | ۶ | ||||
| شماره جزء | ۲۹ | ||||
| شماره حزب | ۱۱۶ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۶ سوره انسان ششمین آیه از هفتاد و ششمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. در این آیه به سرچشمه شراب طهوری که در قیامت به نیکوکاران داده می‌شود؛ اشاره شده است. قرآن در توصیف آن می‌گوید: «این چشمه خاص بندگان خداست که از آن می‌نوشند و آن را در هر جا که بخواهند، جاری می‌سازند.»
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
عَيْنًا يَشْرَبُ بِهَا عِبَادُ اللَّهِ يُفَجِّرُونَهَا تَفْجِيرًا
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«چشمه‌ای که بندگان خدا از آن می‌نوشند و آن‌را چنان‌که باید روان می‌کنند»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«چشمه‌ای که بندگان [درستکار] خداوند از آن می‌آشامند و روان می‌کنندش هرگونه بخواهند»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که قرآن مهم‌ترین ویژگی سرچشمه شراب طهور را اینگونه بیان کرده است: «این چشمه خاص و شراب طهوری که بندگان خوب خدا از آن می‌نوشند؛ در اختیار ابرار است و هر جا اراده کنند، از همان‌جا سر برمی‌آورد.» او سپس دربارهٔ این چشمه روایتی از محمد باقر پنجمین امام شیعیان، به این مضمون آورده است: «این چشمه‌ای است در خانه پیامبر اسلام که از آنجا به خانه سایر پیامبران و مؤمنان جاری می‌شود.» در لغت «یفجرون» از ماده «تفجیر» به معنای شکافتن وسیع است و به شکافتن زمین و هر چیز دیگر گفته می‌شود. به باور مکارم، نکته قابل توجه اینکه شراب طهور اولین نعمتی است که به ابرار داده می‌شود؛ احتمالاً به این خاطر است که پس از فارغ شدن از حساب محشر و با گام نهادن در بهشت، وقتی این شراب طهور را می‌نوشند؛ هرگونه اندوه و ناراحتی از جانشان خارج می‌گردد و آنها سرمست از عشق خدا از مواهب بهشتی لذت می‌برند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره انسان، هفتاد و ششمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، نود و هشتمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره الرحمن و پیش از سوره طلاق نازل شد. این سوره را مدنی دانسته‌اند. در سوره انسان، دو یا سه آیه منسوخ گزارش کرده‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳۰: ۷۴۴.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۲۰: ۱۸۹.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۷۹.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۷۹.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۵: ۳۵۰–۳۵۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره انسان»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۷۷۸.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
