آیه ۵۰ سوره مؤمنون
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | مؤمنون | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۱۸ | ||||
| شماره آیه | ۵۰ | ||||
| شماره جزء | ۱۸ | ||||
| شماره حزب | ۶۹ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۵۰ سوره مؤمنون پنجاهمین آیه از بیست و سومین سوره قرآن است و از آیات مکی آن به‌شمار می‌آید. در این آیه به داستان مسیح و مادرش مریم به عنوان دو نشانه و آیه از آیات قدرت الهی اشاره شده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
وَجَعَلْنَا ابْنَ مَرْيَمَ وَأُمَّهُ آيَةً وَآوَيْنَاهُمَا إِلَىٰ رَبْوَةٍ ذَاتِ قَرَارٍ وَمَعِينٍ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و پسر مريم و مادرش را نشانهاي گردانيديم، و آن دو را در تپهاي استوار و برخوردار از آب روان جاي داديم»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و پسر مریم و مادرش را پدیده [معجزه‌آسای] شگرفی قرار دادیم و آن دو را بر زمینی بلند که آرام جای بود، و آبی روان داشت، جای دادیم»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند: قرآن در این آیه به شکلی مختصر به داستان عیسی و مادرش اشاره دارد و آن دو تن را از آیات قدرت خداوند معرفی می‌نماید و سپس به برخی از نعمات الهی که به آنها عطا شده؛ پرداخته است. به گزارش مکارم، تعبیر به «ابن مریم» به جای عیسی برای توجه دادن مخاطب است به این نکته که عیسی تنها از مادر و بدون پدر و به فرمان خداوند متولد شده است که این تولد از بزرگ‌ترین آیات قدرت خداوند می‌باشد. در ادامه آیه نیز به سرزمینی اشاره شده که مسیح و مادرش در آنجا با آرامش و امنیت زندگی می‌کردند. به گفته مکارم، «ربوة» در اینجا به معنی سرزمین بلند و «معین» به معنی جریان آب است و در کنارهم آمدن این دو تعبیر اشاره‌ای است به مکان امن و پربرکتی که خداوند در اختیار مریم و فرزندش قرار داده بود. دربارهٔ اینکه این سرزمین کدام مکان بوده؛ در میان مفسران نظرات مختلفی وجود دارد. برخی آن را ناصره (محل تولد عیسی) و گروهی آن را سرزمین مصر گفته‌اند. بعضی نیز بر این باورند منظور سرزمین «دمشق» یا «رملة» (در شمال شرق بیت‌المقدس) بوده است. این احتمال نیز وجود دارد که اشاره به بیابانی باشد که در آنجا عیسی از مادر متولد شد و خداوند آن مکان را محل امنی برای این مادر و فرزند قرار داد و آب گوارا در آن جاری گرداند و از درخت خشکیده خرما به او خرمای تازه روزی بخشید.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره مومنون، بیست و سومین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، هفتاد و چهارمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره انبیاء و پیش از سوره سجده نازل شد. این سوره را مکی دانسته‌اند. در سوره مومنون، دو آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کرده‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۳: ۲۷۹.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۵: ۳۱.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۳۴۵.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۳۴۵.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۴: ۲۵۱–۲۵۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره مومنون»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۳۱۰۲.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
| آیات |
|
|---|---|
