آیه ۹۱ سوره مؤمنون

آیه ۹۱ سوره مؤمنون

مشخصات قرآنی
نام سوره	مؤمنون
تعداد آیات سوره	۱۱۸
شماره آیه	۹۱
شماره جزء	۱۸
شماره حزب	۷۰
اطلاعات دیگر
{{{page}}} آیه قبل	آیه بعد {{{page}}}

آیه ۹۱ سوره مؤمنون نود و یکمین آیه از بیست و سومین سوره قرآن است و از آیات مکی آن به‌شمار می‌آید. موضوع این آیه نفی شرک و بیان عقاید انحرافی مشرکان در این باره و پاسخ به آن است.

متن

متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:

 مَا اتَّخَذَ اللَّهُ مِنْ وَلَدٍ وَمَا كَانَ مَعَهُ مِنْ إِلَٰهٍ ۚ إِذًا لَذَهَبَ كُلُّ إِلَٰهٍ بِمَا خَلَقَ وَلَعَلَا بَعْضُهُمْ عَلَىٰ بَعْضٍ ۚ سُبْحَانَ اللَّهِ عَمَّا يَصِفُونَ  

ترجمه

محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:

«خداوند هيچ فرزندي را برنگرفته و هيچ معبودي با او نبوده است، اگر چنين می‌بود، هر معبودي آفريده‌هاي خود را با خود می‌برد، و برخي بر ديگري برتري می‌جستند، خدا از آنچه كه آنان توصيف می‌كنند مبراست»

بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:

«خداوند فرزندی برنگزیده است، و خدایی در جنب او نیست، چرا که [در آن صورت‌] هر خدایی آفریده خود را پیش می‌آورد، و بعضی از آنان بر بعضی دیگر غلبه می‌جست، منزه است خداوند از آنچه می‌گویند»

محتوا

مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که در ابتدای آیه برای نفی شرک به دو مطلب اشاره می‌شود: نخست آنکه خداوند فرزندی ندارد و معبود دیگری با او نیست. سپس قرآن در ادامه آیه با دلیل منطقی عقیده مشرکان و مسیحیان را مبنی بر اینکه خداوند دارای فرزند است؛ بدین گونه پاسخ داده است. «اگر خداوند شریکی داشت و چندین آلهه بر عالم حکومت می‌کرد؛ هر کدام از آنها می‌خواست جهان را بر اساس اراده و خواست خویش اداره و تدبیر کند و هر کدام از این خدایان درصدد بود که قلمروی حکومت خویش را گسترش دهد و بر دیگری برتری یابد.» مکارم در تکمیل بحث می‌نویسد: «این وحدت نظام عالم که بر سراسر آن حاکم است؛ نشان می‌دهد اداره و تدبیر جهان هستی توسط یک خدا و یک آفریننده است.» لذا در پایان آیه برای بیان نتیجه از بحث آمده است: «منزه است خدا از توصیفاتی که آنها می‌کنند.»

شأن نزول و ترتیب

به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره مومنون، بیست و سومین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، هفتاد و چهارمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره انبیاء و پیش از سوره سجده نازل شد. این سوره را مکی دانسته‌اند. در سوره مومنون، دو آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کرده‌اند.

پانویس

منابع

• خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (رده)
• دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
• رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (رده)
• گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
• طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
• مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.