آیه ۳۰ سوره قلم
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | قلم | ||||
| تعداد آیات سوره | ۵۲ | ||||
| شماره آیه | ۳۰ | ||||
| شماره جزء | ۲۹ | ||||
| شماره حزب | ۱۱۳ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۳۰ سوره قلم سی‌امین آیه از شصت و هشتمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. قرآن در ادامه داستان «اصحاب الجنة» در این آیه چنین می‌گوید: «آنها رو به‌هم کرده و شروع به ملامت یکدیگر نمودند.» به گزارش مکارم مفسر شیعی، هنگامیکه ظالمان و مجرمان به عذاب الهی گرفتار می‌شوند؛ بعد از اعتراف به خطا و گناه خود سعی می‌کنند که گناه اصلی را به دوش دیگری بیندازند و دیگری را عامل بدبختی خود می‌دانند. اگرچه معلوم و روشن است که همه آنان، شریک جرم و دخیل در آن گناه هستند.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
فَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلَىٰ بَعْضٍ يَتَلَاوَمُونَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«پس سرزنش‌کنان روی به یکدیگر آوردند»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«سپس به سرزنش به همدیگر روی آوردند»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه قرآن در ادامه داستان «اصحاب الجنة» در این آیه چنین می‌گوید: «آنها رو به‌هم کرده و شروع به ملامت یکدیگر نمودند.» به گزارش مکارم مفسر شیعی، اینگونه است که هرگاه ظالمان و مجرمان به عذاب الهی گرفتار می‌شوند؛ پس از اعتراف به خطا و گناه خود، سعی می‌کنند که گناه اصلی را به دوش دیگری بیندازند و دیگری را عامل بدبختی خود می‌دانند. اگرچه معلوم و روشن است که همه آنان، شریک جرم و دخیل در آن گناه هستند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره قلم، شصت و هشتمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، دومی سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره علق و پیش از سوره مزمل نازل شد. از مجموع آیات این سوره، بیست آیه (آیات ۱۷ تا ۳۳ و ۴۸ تا ۵۰) از آن را مدنی و الباقی را مکی دانسته‌اند. در سوره قلم، دو آیه (آیات ۴۴ و ۴۵) منسوخ گزارش کرده‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳۰: ۶۱۰.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۶۱۲.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۶۵.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۶۵.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۴: ۴۰۱–۴۰۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره قلم»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۳۰۲۹.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
