آیه ۲ سوره قلم
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | قلم | ||||
| تعداد آیات سوره | ۵۲ | ||||
| شماره آیه | ۲ | ||||
| شماره جزء | ۲۹ | ||||
| شماره حزب | ۱۱۳ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۲ سوره قلم دومین آیه از شصت و هشتمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن به‌شمار می‌آید. در این آیه به تهمت‌هایی که کافران به پیامبر اسلام می‌زدند؛ اشاره شده است. بنابه نقل‌های تاریخی، آن کافران برای اینکه مردم را به گمراهی بکشانند؛ نسبت جنون و دیوانگی به محمد می‌دادند تا مردم را از اطراف او دور کنند؛ لذا قرآن در اینجا اعلام می‌کند که وجود محمد از این نسبت‌های دروغین مبرّاست.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
مَا أَنْتَ بِنِعْمَةِ رَبِّكَ بِمَجْنُونٍ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«(که) تو به فضل پروردگارت دیوانه نیستی»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«تو -به لطف پروردگارتدیوانه نیستی»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که قرآن در این آیه به نسبت جنون و دیوانگی که از طرف کافران به محمد داده شده بود؛ اشاره کرده و سپس این نسبت‌ها و تهمت‌های ناروا را از وجود او نفی می‌کند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره قلم، شصت و هشتمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، دومی سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره علق و پیش از سوره مزمل نازل شد. از مجموع آیات این سوره، بیست آیه (آیات ۱۷ تا ۳۳ و ۴۸ تا ۵۰) از آن را مدنی و الباقی را مکی دانسته‌اند. در سوره قلم، دو آیه (آیات ۴۴ و ۴۵) منسوخ گزارش کرده‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳۰: ۵۹۹.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۶۱۲.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۶۴.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۶۴.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۴: ۳۷۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره قلم»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۳۰۲۹.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
