آیه ۱۵ سوره قلم
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | قلم | ||||
| تعداد آیات سوره | ۵۲ | ||||
| شماره آیه | ۱۵ | ||||
| شماره جزء | ۲۹ | ||||
| شماره حزب | ۱۱۳ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۵ سوره قلم پانزدهمین آیه از شصت و هشتمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن به‌شمار می‌آید. در این آیه به عکس‌العمل کافران و مشرکان در برابر آیات خداوند اشاره شده است. قرآن در اینجا چنین می‌گوید: «هنگامیکه آیات خدا بر آنها خوانده می‌شود؛ می‌گویند: اینها افسانه‌های خرافی پیشینیان است.» به گزارش مکارم، آنها با این بهانه از پذیرش دین اسلام و دعوت پیامبر اسلام سرباز می‌زنند و مانع هدایت دیگران نیز می‌شوند. به عقیده او، این آیه دلیل و تکمیلی است بر اینکه نباید از چنین افرادی اطاعت و پیروی کرد.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
إِذَا تُتْلَىٰ عَلَيْهِ آيَاتُنَا قَالَ أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«هنگامیکه آیه‌های ما بر او خوانده می‌شود می‌گوید: افسانه‌های پیشینیان است»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«چون آیات ما بر او خوانده شود، گوید افسانه‌های پیشینیان است»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که کافران و مشرکان هنگامیکه آیات خداوند را می‌شنوند؛ به آن آیات توجهی نکرده، بلکه آنها را افسانه و خرافه می‌دانند. لذا قرآن نیز آنها را نکوهش کرده و پیامبر و مسلمانان را از اطاعت و پیروی چنین افرادی نهی می‌کند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره قلم، شصت و هشتمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، دومی سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره علق و پیش از سوره مزمل نازل شد. از مجموع آیات این سوره، بیست آیه (آیات ۱۷ تا ۳۳ و ۴۸ تا ۵۰) از آن را مدنی و الباقی را مکی دانسته‌اند. در سوره قلم، دو آیه (آیات ۴۴ و ۴۵) منسوخ گزارش کرده‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳۰: ۶۰۵.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۶۱۲.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۶۴.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۶۴.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۴: ۳۸۷-۳۸۸.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره قلم»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۳۰۲۹.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
