آیه ۱۰ سوره انسان
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | انسان | ||||
| تعداد آیات سوره | ۳۱ | ||||
| شماره آیه | ۱۰ | ||||
| شماره جزء | ۲۹ | ||||
| شماره حزب | ۱۱۶ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۰ سوره انسان دهمین آیه از هفتاد و ششمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. قرآن در این آیه به آخرین توصیف ابرار پرداخته و از زبان آنان چنین بیان شده است: «ما از پروردگارمان خائفیم؛ از آن روزی که عبوس و شدید است.»
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
إِنَّا نَخَافُ مِنْ رَبِّنَا يَوْمًا عَبُوسًا قَمْطَرِيرًا
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«ما از پروردگارمان می‌ترسیم از (عذاب) روزی بس ترشرو و دشوار»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«ما از پروردگارمان در روزی که دژم و دشوار است، می‌ترسیم»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که خوف از روز قیامت مطلبی است که قرآن، آن را از زبان ابرار بیان کرده است. به عقیده وی، تعبیر عبوس برای روز قیامت با اینکه از صفات انسان‌هاست؛ برای تأکید بر وضعیت وحشتناک آن روز است. یعنی آن‌قدر حوادث آن روز سخت و ناراحت‌کننده است؛ گویی که خود آن روز نیز عبوس است. به گزارش مکارم، برخی درباره این آیه سوالی را مطرح می‌کنند و می‌گویند: «اگر ابرار تنها برای رضا و ذات خداوند عمل می‌کنند؛ پس چرا می‌گویند ما از عذاب او خوف داریم؟!» مکارم در پاسخ به این پرسش آورده است که آنها در هر حالی به خاطر خداوند کار می‌کنند. اگر از عذاب قیامت می‌ترسند، از آن جهت است که عذاب الهی است و اگر به نعمت‌های بهشت علاقه دارند؛ به این خاطر است که آنها را از جانب او می‌دانند. لذا همه اینها به خداوند بازمی‌گردد و به اصطلاح از قبیل «داعی بر داعی» هستند. البته بالاترین درجه عبادت آن است که انگیزه عمل، ترس از جهنم و علاقه به نعمت‌های بهشتی نباشد و تنها «حبّا للّه» انجام پذیرد. به همین جهت تعبیر «انا نخاف من ربنا یوما عبوسا قمطریرا» شاهد بر این موضوع است که این ترس، ترس و خوف از پروردگار است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره انسان، هفتاد و ششمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، نود و هشتمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره الرحمن و پیش از سوره طلاق نازل شد. این سوره را مدنی دانسته‌اند. در سوره انسان، دو یا سه آیه منسوخ گزارش کرده‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳۰: ۷۴۶.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۲۰: ۱۸۹.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۷۹.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۷۹.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۵: ۳۵۵-۳۵۶.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره انسان»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۷۷۸.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
