آیه ۱۷ سوره مؤمنون
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | مؤمنون | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۱۸ | ||||
| شماره آیه | ۱۷ | ||||
| شماره جزء | ۱۸ | ||||
| شماره حزب | ۶۹ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۷ سوره مؤمنون هفدهمین آیه از بیست و سومین سوره قرآن است و از آیات مکی آن به‌شمار می‌آید. این آیه به معرفی آیات آفاقی پرداخته و به انسان‌ها قدرت و عظمت خداوند در آفرینش عالم هستی را نشان می‌دهد. اولین آیه و نشانه‌ای که در اینجا مطرح شده، خلقت آسمان‌های هفتگانه است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
وَلَقَدْ خَلَقْنَا فَوْقَكُمْ سَبْعَ طَرَائِقَ وَمَا كُنَّا عَنِ الْخَلْقِ غَافِلِينَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و به راستي بر فرازتان هفت آسمان آفريديم، و ما هرگز از آفرينش غافل نبودهايم»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و به راستی که برفراز شما هفت طبقه [آسمان] آفریده‌ایم، و ما هرگز از آفرینش غافل نبوده‌ایم»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که آیه برای نشان دادن عظمت و قدرت خداوند به آفرینش آسمان‌های هفتگانه اشاره دارد و از لفظ «سبع طرائق» استفاده کرده است. به گفته مکارم، «طرائق» جمع «طریقه» به معنی راه یا طبقه است که در صورت معنای اول یعنی هفت راهی که در بالای سر شما قرار گرفته و ممکن است اشاره به راه‌های رفت و آمد فرشتگان باشد یا اشاره به مسیر گردش ستارگان آسمان. اما بنابر معنای دوم، مفهوم جمله چنین می‌شود: «ما هفت طبقه (هفت آسمان) بر فراز شما آفریدیم.» سپس در پایان آیه به این نکته تذکر داده شده است که تعدد عوالم مانع از توجه خداوند از مخلوقاتش نمی‌گردد و او بر همه چیز ناظر و شاهد است و امور عالم را تدبیر می‌کند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره مومنون، بیست و سومین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، هفتاد و چهارمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره انبیاء و پیش از سوره سجده نازل شد. این سوره را مکی دانسته‌اند. در سوره مومنون، دو آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کرده‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۳: ۲۶۴.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۵: ۲۱.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۳۴۲.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۳۴۲.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۴: ۲۱۵–۲۱۷.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره مومنون»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۳۱۰۲.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
| آیات |
|
|---|---|
