آیه ۱۰۳ سوره نساء
مشخصات قرآنی | |||||
---|---|---|---|---|---|
نام سوره | نساء | ||||
تعداد آیات سوره | ۱۷۶ | ||||
شماره آیه | ۱۰۳ | ||||
شماره جزء | ۵ | ||||
شماره حزب | ۱۹ | ||||
اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۰۳ سوره نساء صد و سومین آیه از چهارمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن بهشمار میآید. متن آیه توصیه به یاد خدا در همه حالات حتی پس از نماز در جهاد است. بر اساس این آیه، نماز خوف، مخصوص در زمانی خاص است و در باقی موارد باید نماز عادی خوانده شود.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
فَإِذَا قَضَيْتُمُ الصَّلَاةَ فَاذْكُرُوا اللَّهَ قِيَامًا وَقُعُودًا وَعَلَىٰ جُنُوبِكُمْ ۚ فَإِذَا اطْمَأْنَنْتُمْ فَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ ۚ إِنَّ الصَّلَاةَ كَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ كِتَابًا مَوْقُوتًا
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و هرگاه نماز را تمام کردید پس خداوند را ایستاده و نشسته و بر پهلو افتاده، یاد کنید، و هنگامیکه آرامش یافتید پس نماز را برپا دارید همانا نماز بر مؤمنان در وقت معیّن فرض است»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و چون نمازتان را برگزار کردید، خداوند را [در همه حال] ایستاده و نشسته و بر پهلو خفته یاد کنید و چون امن و آسایش یافتید نماز را [به درستی] بر پا دارید، که نماز بر مؤمنان واجب [و عبادتی] زماندار است»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند که در ضمن آیات پیشین در خصوص نماز در میانه جهاد، در این آیه تاکید شده است که یاد خدا را نباید پس از پایان نماز فراموش کرد. در این آیه توصیه شده است که در حالت ایستاده و نشسته و خوابیده، یاد خدا نباید فراموش شود. در ادامه آیه گفته شده است که دستور نماز خوف (که در آیه پیشین گفته شد) تنها در زمان خاص است و در حالت عادی، باید نماز معمول خوانده شود. در پایان آیه تاکید شده است که نماز، یک وظیفه ثابت و غیر قابل تغییر است که مومنان باید به آن پایبند باشند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره نساء، چهارمین سوره از قرآن است. این سوره در ترتیب نزول، نود و دومین سوره پس از سوره ممتحنه و پیش از سوره زلزال نازل شده است. از ظاهر سوره چنین استنباط کردهاند به یکباره نازل نشده باشد و آیاتش بیشتر به آیات مدنی شباهت دارند. برای این سوره ۲۶ آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۱۱: ۲۰۴.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۵: ۹۵.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۹۵.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۹۵.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۴: ۱۰۴-۱۰۵.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره نساء»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۳۱۱۳.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.