آیه ۶ سوره نساء
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | نساء | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۷۶ | ||||
| شماره آیه | ۶ | ||||
| شماره جزء | ۴ | ||||
| شماره حزب | ۱۶ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۶ سوره نساء ششمین آیه از چهارمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. متن آیه در موضوع سرپرستی اموال یتیمان است. بر اساس این آیه، سرپرستان باید اموال را به هنگام رشد کافی یتیمان به آنان بازگردانند و نباید پیش از بلوغ آنان، اموال را با اسراف از بین ببرند.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
وَابْتَلُوا الْيَتَامَىٰ حَتَّىٰ إِذَا بَلَغُوا النِّكَاحَ فَإِنْ آنَسْتُمْ مِنْهُمْ رُشْدًا فَادْفَعُوا إِلَيْهِمْ أَمْوَالَهُمْ ۖ وَلَا تَأْكُلُوهَا إِسْرَافًا وَبِدَارًا أَنْ يَكْبَرُوا ۚ وَمَنْ كَانَ غَنِيًّا فَلْيَسْتَعْفِفْ ۖ وَمَنْ كَانَ فَقِيرًا فَلْيَأْكُلْ بِالْمَعْرُوفِ ۚ فَإِذَا دَفَعْتُمْ إِلَيْهِمْ أَمْوَالَهُمْ فَأَشْهِدُوا عَلَيْهِمْ ۚ وَكَفَىٰ بِاللَّهِ حَسِيبًا
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و یتیمان را بیازمایید، تا آنگاه که به سن ازدواج برسند، پس اگر در آنها صلاحیت دیدید، اموالشان را به آنها باز پس دهید، و اموال آنها را به اسراف و شتاب نخورید، پیش از آن که بزرگ شوند، و هرکس که توانگر و ثروتمند باشد باید (از گرفتن اجرت سرپرستی) خودداری کند، و هرکس که نیازمند باشد، باید به صورت معروف و نیکو بخورد، پس وقتی که مالهایشان را به آنها باز پس دادید بر آنها گواه بگیرید و کافی است که خدا حسابرس و مراقب است»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و یتیمان را بیازمایید تا هنگامی که قابلیت زناشویی پیدا کنند، آنگاه اگر در آنان کاردانی سراغ گرفتید اموالشان را به آنان برگردانید و آن را به اسراف و پیشاپیش از بیم آنکه مبادا بالغ و بزرگ شوند نخورید و هرکس توانگر بود خویشتنداری کند و هرکس تنگدست باشد، در حد عرف از آن بخورد، و هرگاه که اموالشان را به آنان برگرداندید، بر آنان گواه بگیرید که خداوند حسابرسی را کافی است»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که در ضمن آیه پیشین در موضوع یتیمان، در این آیه دستورات دیگری در این خصوص صادر شده است. بر اساس این آیه، باید یتیمان تا زمان بلوغ، مورد آزمون قرار گرفته تا در صورت رشد کافی در اداره اموالشان، این اموال به آنان بازگردانده شود. در ادامه آیه خطاب به سرپرستان اموال یتیمان، گفته شده است که نباید اموال یتیمان تا پیش از بلوغ آنها به اسراف و حیف و میل، نابود شود. در بخش دیگری از آیه، خطاب به سرپرستان گفته شده است که سرپرستان در صورت ثروتمندی، حق هیچگونه تصرف در اموال یتیم را نداشته و تنها در صورت فقر، می‌توانند به اندازه عدالت و انصاف، به عنوان اجرت و حق‌الزحمه خود نسبت به حفظ اموال یتیم، بهره‌ای از آن را بردارند. در ادامه توصیه شده است که به هنگام بازگرداندن اموال یتیمان به آنان، گواه و شاهد گرفته شود. در پایان آیه، الله را به عنوان حسابرس، کافی توصیف کرده است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره نساء، چهارمین سوره از قرآن است. این سوره در ترتیب نزول، نود و دومین سوره پس از سوره ممتحنه و پیش از سوره زلزال نازل شده است. از ظاهر سوره چنین استنباط کرده‌اند به یکباره نازل نشده باشد و آیاتش بیشتر به آیات مدنی شباهت دارند. برای این سوره ۲۶ آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کرده‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۹: ۴۹۷.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۴: ۲۳۷.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۷۷.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۷۷.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۳: ۲۷۱-۲۷۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره نساء»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۳۱۱۳.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
| آیات |
|
|---|---|
