آیه ۶۳ سوره مائده
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | مائده | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۲۰ | ||||
| شماره آیه | ۶۳ | ||||
| شماره جزء | ۶ | ||||
| شماره حزب | ۲۴ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۶۳ سوره مائده شصت و سومین آیه از پنجمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. در آیه دانشمندان اهل کتاب مورد مذمت قرار گرفته‌اند و از اینکه آنها در برابر گناهان قوم خود سکوت کردند؛ ابراز ناراحتی و آنها را سرزنش می‌کند.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
لَوْلَا يَنْهَاهُمُ الرَّبَّانِيُّونَ وَالْأَحْبَارُ عَنْ قَوْلِهِمُ الْإِثْمَ وَأَكْلِهِمُ السُّحْتَ ۚ لَبِئْسَ مَا كَانُوا يَصْنَعُونَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«چرا رهبران و علمای نصرانی، آنان را از سخنان گناه (آلود) و خوردن مال حرام باز نمی‌دارند؟ راستی چه بد است آنچه آنان انجام می‌دادند»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«چرا علمای ربانی و احبار آنان را از سخنان ناشایسته‌شان و رشوه‌خواری‌شان نهی نمی‌کنند؟ چه بد است کار و کردارشان»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که قرآن در این آیه عمل دانشمندان اهل کتاب در مقابل گناه‌کاران قومشان را نکوهش کرده و از اینکه با سکوتشان گناه‌کاران را به انجام و ادامه گناهان‌شان تشویق کردند؛ ابراز ناراحتی می‌کند و چنین می‌گوید: «چرا دانشمندان مسیحی و علمای یهود، مردم را از سخنان گناه‌آلود و خوردن اموال حرام بازنمی‌دارند؟» به عقیده مکارم، تعبیر «قولهم الاثم» اشاره به این مطلب است که دانشمندان وظیفه دارند هم مردم را از سخنان گناه‌آلود بازدارند و هم از اعمال گناه. همچنین ممکن است منظور از «قول» در اینجا به معنای اعتقاد باشد. یعنی دانشمندان برای اصلاح جامعه باید افکار و اعتقادات نادرست را تغییر دهند تا اینکه مردم در اعمال‌شان نیز اصلاح شوند و راه درست را بپیمایند و به این ترتیب آیه، راه اصلاح جامعه را اصلاح و تغییر افکار و عقاید می‌داند. در پایان آیه، قرآن به همان شکل که در آیه قبل گناه‌کاران را توبیخ و سرزنش کرده بود؛ دانشمندانی که امر به معروف و نهی از منکر را ترک کردند، مورد مذمت و نکوهش قرار می‌دهد و آنها را شریک جرم با گناه‌کاران می‌داند. به نقل از ابن عباس، مفسر معروف این آیه، شدیدترین آیه‌ای است که دانشمندان وظیفه‌نشناس و ساکت را سرزنش کرده است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره مائده، پنجمین سوره قرآن است. این سوره را یکصد و دوازدهمین در ترتیب نزول، دانسته‌اند. تمام آیات این سوره را مدنی گزارش کرده‌اند و تنها آیه ۳ این سوره را مکی دانسته‌اند که در جریان حجةالوداع نازل شده است.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۱۲: ۳۹۳.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۶: ۳۴.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۱۱۸.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۱۱۸.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۴: ۴۴۶-۴۴۸.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره مائده»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۳۰۵۲.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
| آیات |
|
|---|---|
