آیه ۳۴ سوره مائده
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | مائده | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۲۰ | ||||
| شماره آیه | ۳۴ | ||||
| شماره جزء | ۶ | ||||
| شماره حزب | ۲۳ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۳۴ سوره مائده سی و چهارمین آیه از پنجمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. باز بودن راه بازگشت و توبه محارب و مفسد فی الارض به این شکل بیان شده است: «مگر کسانیکه پیش از دسترسی به آنها توبه و بازگشت کنند که در این صورت مشمول عفو خداوند قرار می‌گیرند و خداوند آمرزنده مهربان است.»
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
إِلَّا الَّذِينَ تَابُوا مِنْ قَبْلِ أَنْ تَقْدِرُوا عَلَيْهِمْ ۖ فَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«مگر کسانی که قبل از دست یافتن شما بر آنان توبه کنند، پس بدانید که خداوند آمرزگار و مهربان است»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«مگر کسانی که پیش از آنکه بر آنان دست یابید، توبه کنند، که بدانید در این صورت خداوند آمرزگار مهربان است»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که این آیه به این نکته اشاره دارد که در صورتی حد و کیفر از آنها برداشته می‌شود که با میل و اراده خودشان از اعمال خود صرف نظر کنند یا از کرده خویش پشیمان شوند. نکته دیگر آیه این مطلب است که توبه تنها در ساقط شدن حق الله تأثیر دارد، اما حق الناس بدون رضایت صاحب حق ساقط نمی‌شود و تنها مجازات محارب برداشته می‌شود؛ اما مجازات سارق یا غاصب یا قاتل معمولی به‌جای خود باقی است. توبه فرد نیز از دو راه اثبات می‌شود: دو شاهد عادل بر توبه او شهادت دهند و توبه شخص باید بدون اجبار کردن و از روی میل و اراده خودش باشد یا اینکه برنامه و زندگی‌اش به گونه‌ای تغییر کند که آثار توبه از آن آشکار باشد. در پایان آیه به دو نام از اسماءالحسنی اشاره است؛ «غفور» به معنای بسیار آمرزنده و «رحیم» به معنی مهربان.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره مائده، پنجمین سوره قرآن است. این سوره را یکصد و دوازدهمین در ترتیب نزول، دانسته‌اند. تمام آیات این سوره را مدنی گزارش کرده‌اند و تنها آیه ۳ این سوره را مکی دانسته‌اند که در جریان حجةالوداع نازل شده است.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۱۱: ۳۴۸.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۵: ۵۲۹.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۱۱۳.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۱۱۳.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۴: ۳۶۲–۳۶۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره مائده»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۳۰۵۲.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
| آیات |
|
|---|---|
