آیه ۶۷ سوره مائده
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | مائده | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۲۰ | ||||
| شماره آیه | ۶۷ | ||||
| شماره جزء | ۶ | ||||
| شماره حزب | ۲۴ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۶۷ سوره مائده شصت و هفتمین آیه از پنجمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. آیه که با خطاب «یا ایها الرسول» آغاز می‌شود؛ با توجه روایات در شأن نزول آن در منابع اسلامی، دربارهٔ علی بن ابی‌طالب و مسئله جانشینی پیامبر اسلام است. این آیه به آیه تبلیغ مشهور می‌باشد و به وظیفه پیامبر در بیان موضوع رهبری و امامت در اسلام اشاره دارد.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ ۖ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ ۚ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«ای پیامبر! آنچه را از جانب پروردگارت بر تو نازل شده است ابلاغ کن، و اگر چنین نکنی پیام او را نرسانده‌ای، و خداوند ترا از گزند مردم محافظت خواهد کرد، همانا خدا قوم کافر را هدایت نمی‌کند»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«ای پیامبر آنچه از سوی پروردگارت بر تو نازل شده است [به مردم] برسان، و اگر چنین نکنی، رسالت او را نگزارده‌ای، و خداوند تو را از [آسیب] مردمان حفظ می‌کند، خداوند خدانشناسان را هدایت نمی‌کند»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که لحن این آیه با آیات قبل و بعد آن متفاوت است و با عبارت «یا ایها الرسول» شروع می‌گردد که نشان می‌دهد تنها مخاطب این آیه پیامبر اسلام است. در متن آیه با صراحت و تأکید به او دستور داده می‌شود که آنچه بر او نازل شده به مردم برساند که اگر از انجام این کار خودداری کند؛ برابر با عدم تبلیغ و رساندن کل رسالت اوست. در میانه آیه برای دلداری و برطرف کردن نگرانی محمد به او می‌گوید: از مردم در رساندن این مطلب نترس. چراکه خداوند تو را از خطرات آنها نگاه خواهد داشت و در پایان آیه به عدم هدایت کافران لجوج از جانب خداوند اشاره می‌شود. به گزارش مکارم، موضوع مهم و وظیفه‌ای که در آیه به آن تأکید و دستور داده شده مسئله معرفی جانشین پیامبر اسلام به مردم بوده است. به گفته او، بر اساس روایاتی که شیعه و اهل سنت درباره شأن نزول آیه آورده‌اند؛ این آیه در حجةالوداع بر محمد نازل و به دنبال آن ماجرای غدیر واقع شده است. سپس او در ادامه جریان غدیر را به‌طور اختصار آورده و به برخی ایرادات و پرسش‌هایی که از طرف دانشمندان اهل سنت وارد شده؛ پاسخ داده است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره مائده، پنجمین سوره قرآن است. این سوره را یکصد و دوازدهمین در ترتیب نزول، دانسته‌اند. تمام آیات این سوره را مدنی گزارش کرده‌اند و تنها آیه ۳ این سوره را مکی دانسته‌اند که در جریان حجةالوداع نازل شده است.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۱۲: ۳۹۹.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۶: ۵۸.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۱۱۹.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۱۱۹.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۵: ۲–۲۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره مائده»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۳۰۵۲.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
| آیات |
|
|---|---|
