آیه ۸ سوره مائده
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | مائده | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۲۰ | ||||
| شماره آیه | ۸ | ||||
| شماره جزء | ۶ | ||||
| شماره حزب | ۲۲ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۸ سوره مائده هشتمین آیه از پنجمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. در این آیه به مسأله قیام به عدالت و رعایت تقوا تأکید شده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ ۖ وَلَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَىٰ أَلَّا تَعْدِلُوا ۚ اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَىٰ ۖ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«ای کسانی‌که ایمان آورده‌اید! بر انجام واجبات الهی مواظبت داشته باشید، و به دادگری گواهی دهید، و دشمنی گروه و قومی شما را بر آن ندارد که دادگری نکنید، دادگری کنید که دادگری به پرهیزگاری نزدیکتر است، و از خدا بترسید، همانا خدا به آنچه می‌کنید آگاه است»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«ای مؤمنان در راه [رضای] خدا به داد برخیزید و به عدل شهادت دهید و دشمنی‌تان با بعضی از مردم شما را بر آن ندارد که بیداد کنید، دادگری کنید که به تقوا نزدیکتر است و از خداوند پروا کنید که خداوند به آنچه می‌کنید آگاه است»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که در آیه مورد بحث مومنان را به برپاکردن عدالت دعوت می‌کند و از آنان می‌خواهد به حق گواهی دهند. سپس در ادامه آیه اهمیت به کینه‌ها و کدورت‌های قدیمی را از عوامل انحراف از عدالت برشمرده و عدالت ورزی را به تقوا نزدیکتر می‌داند. به گزارش وی، این آیه از نظر مفهوم شبیه آیه ۱۳۵ سوره نساء است ولی تفاوت‌هایی نیز میان دو آیه وجود دارد. اول اینکه در آیه سوره نساء، دعوت به قیام عدالت و گواهی دادن برای خداست و در این آیه دعوت به قیام برای خداوند و گواهی به حق و عدالت. به باور مکارم، این تفاوت به خاطر آن باشد که در آن آیه هدف این است که گواهی دادن برای خدا باشد نه برای بستگان و نزدیکان و در اینجا چون درباره دشمن است؛ تعبیر گواهی به عدالت و قسط شده است. تفاوت دیگر اینکه در سوره نساء حب افراطی به عنوان عامل انحراف از عدالت معرفی شده و در اینجا بغض افراطی. اما در هر دو آیه موضوع پیروی از هوا و هوس مطرح است و به مومنان هشدار می‌دهد که به خاطر حب و بغض دیگران از مسیر حق و عدالت منحرف نشوند و با پیروی از هوا و هوس‌های خود موجب ظلم و ستم نگردند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره مائده، پنجمین سوره قرآن است. این سوره را یکصد و دوازدهمین در ترتیب نزول، دانسته‌اند. تمام آیات این سوره را مدنی گزارش کرده‌اند و تنها آیه ۳ این سوره را مکی دانسته‌اند که در جریان حجةالوداع نازل شده است.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۱۱: ۳۲۰.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۵: ۳۸۱.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۱۰۸.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۱۰۸.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۴: ۲۹۹-۳۰۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره مائده»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۳۰۵۲.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
| آیات |
|
|---|---|
