آیه ۱۰۵ سوره مائده
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | مائده | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۲۰ | ||||
| شماره آیه | ۱۰۵ | ||||
| شماره جزء | ۷ | ||||
| شماره حزب | ۲۵ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۰۵ سوره مائده صد و پنجمین آیه از پنجمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. پس از نهی تقلید کورکورانه در آیه قبل، در این آیه به مومنان گفته می‌شود: «شما مسئول اعمال خویش هستید و در صورتیکه شما هدایت یافته‌اید، گمراهی دیگران به شما لطمه‌ای نمی‌زند. در قیامت به حساب هر کس به طور جداگانه رسیدگی خواهد شد.»
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا عَلَيْكُمْ أَنْفُسَكُمْ ۖ لَا يَضُرُّكُمْ مَنْ ضَلَّ إِذَا اهْتَدَيْتُمْ ۚ إِلَى اللَّهِ مَرْجِعُكُمْ جَمِيعًا فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«ای کسانی‌که ایمان آورده‌اید! مراقب خودتان باشید، هنگامی که هدایت یافتید کسی که گمراه شده است به شما زیانی نخواهد رساند، بازگشت همه به‌سوی خداست، و شما را از آنچه که کرده‌اید آگاه می‌سازد»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«ای مؤمنان شما مسؤولیت [حفظ و هدایت] خودتان را دارید، چون شما راهیافته باشید، کسی که به بیراهه رفته باشد، زیانی به شما نمی‌رساند، بازگشت همگی شما به سوی خداوند است، آنگاه شما را از [حقیقت و نتیجه] آنچه انجام داده‌اید، آگاه می‌سازد»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که هنگامیکه در آیه قبل، اعراب جاهلی از تقلید از پدران‌شان نهی شدند؛ این سوال برایشان پیش آمد، اگر ما حساب‌مان را از پدران‌مان جدا کنیم و از آنها تقلید و پیروی نکنیم، پس سرنوشت آنها چگونه است؟ یا کسانی که همچنان بر آن رسوم و آداب جاهلی هستند؛ سرنوشت‌شان چه خواهد شد؟ قرآن در پاسخ آنها می‌گوید: «ای مومنان، شما مسئول اعمال خودتانید. وقتی شما هدایت یافتید؛ گمراهی دیگران به شما ضرری نمی‌رساند. در قیامت نیز به حساب هر کس جداگانه رسیدگی می‌شود.» سپس مکارم در ادامه تفسیر آیه، به جنبه‌های مختلف مسئله و تضاد ظاهری آیه با دو وظیفه «امر به معروف و نهی از منکر» اشاره کرده و به ایرادات و پرسش‌های مطرح شده در این‌باره به طور تفصیلی پاسخ می‌دهد.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره مائده، پنجمین سوره قرآن است. این سوره را یکصد و دوازدهمین در ترتیب نزول، دانسته‌اند. تمام آیات این سوره را مدنی گزارش کرده‌اند و تنها آیه ۳ این سوره را مکی دانسته‌اند که در جریان حجةالوداع نازل شده است.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۱۲: ۴۴۸.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۶: ۲۳۷.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۱۲۵.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۱۲۵.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۵: ۱۰۸-۱۱۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره مائده»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۳۰۵۲.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
| آیات |
|
|---|---|
