آیه ۲۰۰ سوره بقره
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | بقره | ||||
| تعداد آیات سوره | ۲۸۶ | ||||
| شماره آیه | ۲۰۰ | ||||
| شماره جزء | ۲ | ||||
| شماره حزب | ۶ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۲۰۰ سوره بقره، دویستمین آیه از دومین سوره قرآن است. این آیه را مدنی دانسته‌اند. متن آیه در خصوص توصیه به ذکر خدا در حین انجام مناسک حج است و تأکید شده است که باید «طلب خیر در دنیا و آخرت» به صورت توامان گیرد.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
فَإِذَا قَضَيْتُمْ مَنَاسِكَكُمْ فَاذْكُرُوا اللَّهَ كَذِكْرِكُمْ آبَاءَكُمْ أَوْ أَشَدَّ ذِكْرًا ۗ فَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَقُولُ رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا وَمَا لَهُ فِي الْآخِرَةِ مِنْ خَلَاقٍ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و چون اعمال حجتان را به جا آوردید پس یاد کنید خدا را، همانگونه که پدرانتان را یاد می‌کنید بیشتر (خدا را به یاد آورید)، و دسته‌ای از مردم می‌گویند: پروردگارا! به ما در همین دنیا عطا کن و در آخرت هیچ بهره‌ای ندارند»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و چون مناسکتان را به جای آوردید، همان گونه که نیاکانتان را یاد می‌کنید، یا بلکه بهتر و بیشتر از آن خداوند را یاد کنید، کسانی از مردم هستند که می‌گویند پروردگارا به ما در دنیا [چیزی] ببخش، و اینان در آخرت بهره‌ای ندارند»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که در این آیه و چند آیه بعد، در خصوص حج سخن گفته می‌شود. در این آیه آمده است که به هنگام برگزاری مناسک حج، ذکر الله را نباید فراموش کرد. در ادامه تأکید شده است که همانگونه که ذکر پدران و نیاکان خود را فراموش نمی‌کنید، نباید این مسئله را فراموش نمایید و بلکه باید بهتر و بیشتر خدا را یاد کنید. در ادامه مردم به دو گروه تقسیم شده‌اند که در این آیه تنها به گروه اول و در آیه ۲۰۱، گروه دوم گزارش شده‌اند. گروه او، کسانی هستند که طلب نیکی در دنیا می‌کنند. در آیه بعدی گروه دوم، کسانی توصیف شده‌اند که علاوه بر دنیا، در آخرت نیز طلب نیکی خواهند کرد. بر اساس این آیه، گروه اول، بهره‌ای در آخرت نخواهند برد.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره بقره، دومین سوره قرآن است که به خاطر دربرداشتن داستان گاو بنی‌اسرائیل، به نام بقره شناخته می‌شود. این سوره با ۲۸۵ یا ۲۸۷ آیه، بزرگ‌ترین سوره قرآن است. این سوره اولین سوره‌ایست که با حروف مقطعه شروع می‌شود. بیشترین احکام فقهی قرآن نیز در این سوره قرار دارد. این سوره هشتاد و هفتمین و به نقلی هشتاد و ششمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام است که پس از سوره مطففین و پیش از سوره انفال نازل شده است. در ترتیب مصحف اما بعد از سوره حمد و قبل از سوره آل‌عمران قرار گرفته است. تمام آیات این سوره در مدینه نازل شده‌اند، بجز آیه ۲۸۱ سوره که در ماجرای حجةالوداع نازل شده است. وجود ۲۶ ناسخ یا منسوخ در این سوره گزارش شده است.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۵: ۳۳۳.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۲: ۱۰۸.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۳۱.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۳۱.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲: ۶۴–۶۵.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره بقره»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۷۹۹.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
